THAY ĐỔI THUỐC
Bác sĩ Nguyễn Văn Đức
8748 E. Valley Blvd. # H
Rosemead, CA 91770
(626) 288-3306
Trong việc chữa trị, chúng ta thấy bác sĩ nhiều khi thay đổi thuốc dùng cho chúng ta.
Việc điều chỉnh, thay đổi thuốc thường vì hai lý do.
Lý do y khoa
Bác sĩ thay đổi thuốc vì vấn đề sức khỏe của chúng ta, tăng, giảm thuốc hoặc đổi hẳn sang thuốc khác.
Chẳng hạn, áp huyết chúng ta khám thấy còn cao, bác sĩ cho tăng thuốc đang uống lên, hoặc đổi sang một thuốc khác để cố đưa áp huyết chúng ta xuống dưới 140/90. Hoặc, chúng ta có bệnh tiểu đường, thử máu kỳ này trị số đường máu HbA1C lên trên 7, và trị số cholesterol xấu LDL chưa dưới 100, bác sĩ tăng thuốc hoặc thêm vào một thuốc nữa để cố đưa trị số đường máu HbA1C xuống dưới 7, và tăng thuốc trị cholesterol lên một chút, để hy vọng lần sau thử máu, LDL sẽ xuống dưới 100. [Luôn tiện ở đây, xin ghi chú thêm: chúng ta nhớ, về bệnh tiểu đường, có 3 điều cần được kiểm soát kỹ: A (A1C, viết tắt của HbA1C, cần đưa xuống dưới 7), B (blood pressure, cần đưa xuống ít nhất dưới 140/90) và C (cholesterol, cholesterol xấu LDL cần đưa xuống dưới 100.]
Có nghĩa, việc thay đổi, điều chỉnh thuốc dùng có thể xảy ra thường xuyên vào mỗi lần thăm khám, cho đến khi vấn đề được kiểm soát.
Cũng có khi, khi vấn đề đã ổn định, hay triệu chứng người bệnh không còn nữa, bác sĩ quyết định giảm hay ngưng thuốc. Như bạn có triệu chứng đau vùng bụng trên bác sĩ nghi do bệnh bao tử, chúng ta thử thuốc omeprazole thấy có kết quả, vài tuần hoặc một hai tháng sau bạn hết đau hẳn, bác sĩ sẽ quyết định ngưng thuốc cho bạn, vì thuốc này dùng về lâu về dài có thể đưa đến nhiều tác dụng phụ, kể cả rỗng xương (osteoporosis) đưa đến gẫy xương do thuốc làm ngăn cản sự hấp thụ chất calcium tại ruột. [Khổ nỗi, việc tăng thuốc có khi dễ hơn giảm thuốc hoặc ngưng thuốc, nhiều vị uống thuốc quen rồi, không muốn ngưng thuốc (nhất là khi thuốc không phải bỏ tiền túi mua); nhưng chúng ta cần hiểu, thuốc nào cũng có tác dụng phụ, những thuốc không quan trọng như các thuốc bao tử omeprazole, nexium, chúng ta dùng càng ngắn hạn càng tốt, triệu chứng hết rồi nên ngưng, không nên dùng lâu.]
Rồi lại có rất nhiều thuốc, bây giờ người ta thấy, ở các vị cao niên, chúng gây hại nhiều hơn lợi, chẳng hạn các thuốc có tác dụng cholinergic như Benadryl, Phenergan (pha trong một số thuốc ho), nên tránh dùng cho các vị cao niên. Bác sĩ phải tuân thủ những lời khuyên mới này của y học, tránh không dùng những loại thuốc nay được xem là gây nhiều tác dụng phụ không tốt, nguy hiểm cho các vị cao niên. (Có vị giận thấy bác sĩ nay không còn biên toa thuốc này cho mình nữa.)
Lý do tài chánh
- "Bác sĩ ơi, thuốc bao tử Nexium mắc quá, những 4-5 đồng một viên, tôi muốn bác sĩ đổi sang thuốc generic Omeprazole rẻ hơn nhiều cho tôi."
Lý do tài chánh cũng hay khiến bác sĩ đổi thuốc.
Thuốc Mỹ đắt nhất thế giới, nhiều vị mua thuốc bằng tiền túi của mình không chịu nổi. Ngay cả các chương trình thuốc (drug plans) cũng không chịu nổi, yêu cầu bác sĩ đổi thuốc cho người bệnh, sang một thuốc khác có tác dụng y vậy song rẻ hơn.
Đúng, các thuốc generic có tác dụng y vậy song rẻ hơn thuốc brand name nhiều khi rất mắc, chúng ta nên dùng thuốc generic để tiết kiệm tiền túi, hoặc tiết kiệm tiền cho đất nước Mỹ thân yêu này. Không phải thuốc cứ phải mắc tiền mới là thuốc tốt, thuốc mắc tiền chỉ vì chúng mới ra thời gian gần đây, chưa có thuốc generic tương tự.
Theo dự định, năm 2014 sắp tới, các vị Medi-Medi sẽ buộc gia nhập các tổ hợp y tế HMO, lần lượt trước sau tùy theo tháng sanh. Các tổ hợp y tế HMO cung ứng một chăm sóc phối hợp, có phẩm chất, đồng thời tiết kiệm đồng tiền bát gạo, khuyến khích các bác sĩ sử dụng thuốc generic. Những thuốc brand name quá mắc tiền của các vị cao niên đang dùng bây giờ sẽ được đổi sang thuốc generic; điều này cũng hợp lý thôi, thuốc có tác dụng giống nhau, tại sao chúng ta lại dùng thuốc mắc tiền chi cho uổng. Cũng vậy, những thuốc dùng không đúng chỉ định, như thuốc dán Lidoderm rất đắt, chỉ dùng để chữa bệnh đau lâu một vùng do shingles (chúng ta hay gọi nôm na là bệnh “giời ăn”), nhiều bác sĩ chiều người bệnh, cho Lidoderm để dán chỗ này cho kia không đúng chỉ định, trong tổ hợp HMO, sẽ không làm vậy được nữa. Với sự kiểm soát của hệ thống HMO, bác sĩ làm việc đúng lề luật, sách vở hơn.
Trong việc chữa trị, thay đổi, điều chỉnh thuốc dùng là chuyện rất thường, tùy vấn đề sức khỏe của chúng ta, cũng tùy điều kiện tài chánh của riêng mình, của nền y tế chung, và tùy vào những lời khuyên mới của y học, chúng ta hiểu để giúp bác sĩ chữa trị mình một cách hữu hiệu và tiết kiệm, hợp lý. (Chúng ta chỉ nên ngạc nhiên khi thấy cả năm, bác sĩ chẳng buồn xem xét, thay đổi thuốc gì cả, mau chóng biên toa cả chục món thuốc, chưa đến một phút là xong, lần nào cũng như lần nấy.)