Menu



Đài Tưởng Niệm

Thuyền Nhân

Việt Nam

Tiếp Theo...

* CẦU NGUYỆN VÀ TƯỞNG NIỆM NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM NĂM 2016 TẠI NAM CALI


* 40 NĂM QUỐC HẬN LỄ TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN, BỘ NHÂN ĐÃ BỎ MÌNH TRÊN ĐƯỜNG TÌM TỰ DO


* 30 THÁNG TƯ, TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Vi Anh)


* BI SỬ THUYỀN NHÂN (Nguyễn Quốc Cường)


* BIỂN ĐÔNG LỤC BÌNH TRÔI


* CÁI GIÁ CỦA TỰ DO


* CÁNH BÈO BIỂN CẢ (Văn Qui)


* CÂU CHUYỆN CẢM ĐỘNG VỀ CON TÀU MANG SỐ MT065


* CẦU SIÊU BẠT ĐỘ TẠI ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM WESTMINSTER


* CHUYỆN KỂ HÀNH TRÌNH BIỂN ĐÔNG (Nhiều Tác Giả)


* CHỨNG TÍCH ĐỂ ĐỜI: ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Vi Anh)


* CHUYẾN VƯỢT BIÊN ĐẪM MÁU (Mai Phúc)


* CHUYẾN VƯỢT BIỂN HÃI HÙNG


* CON ĐƯỜNG TÌM TỰ DO (Trần Văn Khanh)


* CÒN NHỚ HAY QUÊN (Nguyễn Tam Giang)


* DẠ TIỆC VĂN NGHỆ "LỜI NGUYỆN GIỮA BIỂN ĐÔNG" THÀNH CÔNG NGOÀI DỰ KIẾN CỦA BAN TỔ CHỨC


* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Việt Hải)


* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TẠI QUẬN CAM (Vi Anh)


* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM: BIỂU TƯỢNG THIÊNG LIÊNG CỦA NIỀM KHÁT VỌNG TỰ DO VÀ NHÂN QUYỀN


* ĐÊM DÀI VÔ TẬN (Lê Thị Bạch Loan)


* ĐI VỀ ĐÂU (Hoàng Thị Kim Chi)


* GALANG: BIA TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM BỊ PHÁ BỎ


* GALANG MỘT THỜI - MỘT ĐỜI (Nguyễn Mạnh Trinh)


* GIÁNG NGỌC PHỎNG VẤN NHÀ THƠ THÁI TÚ HẠP VÀ NỮ SĨ ÁI CẦM VỀ LỄ KHÁNH THÀNH ĐTNTNVN


* GIỌT NƯỚC MẮT CHO NGƯỜI TÌM TỰ DO (Lê Đinh Hùng)


* HẢI ĐẢO BUỒN LÂU BI ĐÁT


*"HÀNH TRÌNH BIỂN ĐÔNG: TỰ DO, MỘT NHU CẦU THIẾT YẾU, ĐÁNG ĐỂ TA ĐI TÌM"


*HÀNH TRÌNH GIAN NAN TÌM TỰ DO  


* HÀNH TRÌNH TÌM CON NƠI BIỂN ĐÔNG


* HÌNH ẢNH MỚI NHẤT CHUẨN BỊ KHÁNH THÀNH VÀO THÁNG 04-2009


* HÒN ĐẢO BỊ LÃNG QUÊN (Meng Yew Choong)


* HỘI ĐỒNG THÀNH PHỐ VINH DANH ỦY BAN THỰC HIỆN ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM


* HỘI ĐỒNG THÀNH PHỐ WESTMINSTER THÔNG QUA NGHỊ QUYẾT “NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM”


* KHÁNH THÀNH ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM TẠI NAM CALI


* KHẮC TÊN TRÊN BIA TƯỞNG NIỆM (Việt Hải)


* LÀN SÓNG THUYỀN NHÂN MỚI


* LỄ ĐỘNG THỔ KHỞI CÔNG XÂY DỰNG ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM


* LỄ KHÁNH THÀNH TRỌNG THỂ ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM TẠI QUẬN CAM


* LỄ TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TỔ CHỨC TRANG NGHIÊM TẠI NGHĨA TRANG WESTMINSTER MEMORIAL PARK


* LÒNG NHÂN ÁI (Tâm Hồng)


* LỜI NGUYỆN GIỮA BIỂN ĐÔNG (Thơ Thái Tú Hạp)


* MEMORIAL TO BOAT PEOPLE WHO DIED TO BE DEDICATED SATURDAY


* MỘT CÁI GIÁ CỦA TỰ DO (Trần Văn Hương)


* MƠ ƯỚC "MỘT NGÀY TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN" ĐÃ TRỞ THÀNH SỰ THẬT


* NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM NĂM THỨ 5


* "NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM" TỔ CHỨC TRỌNG THỂ TẠI WESTMINSTER


* NGƯỜI PHỤ NỮ SỐNG SÓT SAU CHUYẾN VƯỢT BIỂN KINH HOÀNG


* NHỮNG CHUYỆN HÃI HÙNG CỦA THUYỀN NHÂN (Biệt Hải)


* NHỮNG NGƯỜI ĐÃ CHẾT ĐỀU CÓ THẬT (Ngô Dân Dụng)


* NHỮNG THÁNG NGÀY YÊU DẤU NƠI HOANG ĐẢO (Tuấn Huy)


* NỖI BẤT HẠNH ĐỜI TÔI (Thùy Yên) 


* NỖI KHỔ CỦA MỘT THUYỀN NHÂN (Thy Vũ Thảo Uyên)


* NƯỚC MẮT CỦA MỘT THUYỀN NHÂN (Nguyễn Mỹ Linh)


* SAIGON TIMES PHỎNG VẤN MỤC SƯ HÀ JIMMY CILLPAM 4 NĂM CÓ MẶT TRÊN TÀU AKUNA CỨU HƠN 5000 NGƯỜI VIỆT NAM VƯỢT BIỂN TÌM TỰ DO TRÊN BIỂN ĐÔNG


* TÀU SẮT BẾN TRE (Tú Minh)


* THẢM KỊCH BIỂN ĐÔNG (Vũ Duy Thái)


* THẢM SÁT TRÊN ĐẢO TRƯỜNG SA


* THỊ XÃ WESTMINSTER VINH DANH TƯỢNG ĐÀI THUYỀN NHÂN


* THÔNG BÁO CỦA ỦY BAN THỰC HIỆN ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VN


* THƠ LÀM KHI ĐỌC TIN THUYỀN NHÂN (Viên Linh)


* THUYỀN NHÂN: ẤN TÍCH LỊCH SỬ


* THUYỀN NHÂN VÀ BIỂN ĐỘNG


* THUYỀN NHÂN VÀ MỘT VÀI HÌNH ẢNH CỨU NGƯỜI VƯỢT BIỂN


* THUYỀN NHÂN VIỆT NAM VƯỢT BIÊN, TỬ NẠN, ĐẾN BỜ TỰ DO ĐÃ GIÚP NHÂN LOẠI NHÌN RÕ ĐƯỢC CHÂN TƯỚNG CỦA CỘNG SẢN (Lý Đại Nguyên)


* TRÔI GIẠT VỀ ĐÂU (Nguyễn Hoàng Hôn)


* TRỞ VỀ ĐẢO XƯA... (Nguyễn Công Chính)


* TỪ TẤM BIA TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN Ở GALANG NHÌN RA CON ĐƯỜNG HÒA GIẢI


* TƯỢNG ĐÀI THUYỀN NHÂN VIỆT NAM ĐÃ CHÍNH THỨC ĐƯA VÀO WESTMINSTER MEMORIAL PARK


* TƯỢNG ĐÀI THUYỀN NHÂN ĐÃ ĐƯỢC ĐẶT VÀO VỊ TRÍ AN VỊ TRONG KHUÔN VIÊN WESTMINSTER MEMORIAL PARK


* TƯỞNG NIỆM QUỐC HẬN 30-4-2012

* VĂN TẾ THUYỀN BỘ NHÂN ĐÃ BỎ MÌNH TRÊN ĐƯỜNG TÌM TỰ DO


* VƯỢT BIỂN (Thanh Thanh)


* VƯỢT BIỂN MỘT MÌNH (Nguyễn Trần Diệu Hương)


* XIN VỀ ĐÂY CHỨNG GIÁM, AN GIẤC NGÀN THU


* XÓA DẤU VẾT TỘI ÁC (Phạm Phú Minh)


 Saigon Times USA

 

NGÓN TAY BẬT

 

Bác sĩ Nguyễn Khắc Đoan

& Bác sĩ Nguyễn Văn Đức

 

(Quí vị có thể đọc những bài đăng trong các số báo trước trên website của tuần báo Saigon Times www.saigontimesusa.com, mục Y Học Tổng Quát.)

Sao lại gọi bệnh ngón tay bật? Ngón tay bật (trigger finger) là bệnh khiến ngón tay ta bật như cò súng.

Ngón tay cử động khó khăn, muốn cong ngón tay lại, ngón tay như bị kẹt, muốn duỗi ngón tay ra, cũng chẳng dễ. Cố sức duỗi thẳng ngón tay xem có được không, thì thình lình, ngón tay bật ra, đến tách cái, khiến khớp xa (distal interphalangeal joint) của ngón tay thấy đau. Khi sờ thử chỗ gốc ngón tay, nơi khớp bàn tay và ngón tay (metacarpo-phalangeal joint), thấy chỗ này nổi cục, ấn vào thì đau.

Đấy là bệnh ngón tay bật. (Mỹ họ thực tế, một số bệnh xảy ra giống cái gì, họ đặt luôn tên bệnh theo cái đó, cho tiện việc sổ sách, nôm na và dễ hiểu. Tên chính thức của bệnh ngón tay bật, “Stenosing tenosynovitis of the flexor tendons”, ôi, lôi thôi, dài dòng).

Nguyên nhân và triệu chứng

Mọi cử động trong thân thể chúng ta không khác gì sự chuyển vận của một bộ máy cơ khí, có điều uyển chuyển hơn nhiều. Thần kinh (nerve) điều khiển bắp thịt (muscle), bắp thịt chuyển động, rồi truyền những chuyển động này qua các sợi dây gân (tendon), tức đầu của những bắp thịt. Các sợi dây gân mới kéo những khớp xương, khiến khớp xương chuyển động theo. Mọi việc xảy ra nhanh chóng và nhuần nhuyễn, nhờ thế chúng ta đi đứng và cử động uyển chuyển.

Trong các ngón tay ta cũng vậy. Có những sợi dây gân co (flexor tendons), chạy dọc theo lòng các ngón tay để giúp ta cong các ngón tay lại, và những dây gân duỗi (extensor tendons) chạy dọc theo lưng các ngón tay giúp ta duỗi thẳng ngón tay ra. Đặc biệt những dây gân co của mỗi ngón tay (có bổn phận giúp ta cong ngón tay lại) phải chạy qua một đường hầm (tunnel), còn gọi là màng bao gân (tendon sheath), trong có những hệ thống ròng rọc (pulleys). Các ròng rọc này mang nhiệm vụ giữ chắc những dây gân co sát vào ngón tay, khiến chúng không bị lỏng lẻo. Mọi chuyện êm xuôi không sao, những sợi dây gân co cứ việc chạy trong các đường hầm qua những hệ thống ròng rọc của chúng thoải mái, ta co duỗi ngón tay tùy ý, và đã không có chuyện để nói. Song khi vì một lý do nào đó, như sử dụng nhiều quá, dây gân co ngón tay bị sưng lên, cồng kềnh, khó chạy qua những ròng rọc, lúc ấy, bệnh ngón tay bật xảy ra. Ngón tay ta bật, bật.

Bệnh nhẹ hay nặng tùy mức độ gân sưng ít hay nhiều. Nhẹ nhất, gân co ngón tay sưng ít thôi, vướng vào các ròng rọc không nhiều, ta vẫn co duỗi ngón tay được như thường, tuy không thực sự thấy thoải mái, và ngón tay trông hơi mập mập. Ngược lại, khi gân co ngón tay sưng nhiều quá, to bự lên thành một cục (nodule), ngón tay ta sẽ kẹt cứng luôn, không duỗi ra được. Giữa hai thái cực này, tức lúc gân co có sưng song sưng vừa phải, nhẹ không còn nhẹ, mà nặng cũng chưa hẳn nặng, ngón tay bật, bật khi ta cố duỗi nó, tạo cảm giác đau ở gốc ngón tay, truyền dọc lên ngón tay. Sờ chỗ gốc ngón tay, nơi khớp bàn tay và ngón tay (metacarpo-phalangeal joint), thấy chỗ này nổi lên một cục sưng và đau.

Sao lại có căn bệnh quái ác này, khiến nhiều người mất vui? Bệnh sưng các dây gân hay xảy ra ở những phụ nữ đứng tuổi, có khi gây do bệnh tiểu đường, hoặc bệnh thấp khớp rheumatoid (rheumatoid arthritis), ... Không cứ gì các ngón tay, bệnh sưng các dây gân có thể xuất hiện tại tất cả mọi khớp trong cơ thể, song khi bệnh ở những khớp khác, nó ít gây triệu chứng. Khi bệnh sưng gân đến thăm khớp ngón tay, nó tạo chứng ngón tay bật, chỉ vì những dây gân co ngón chạy trong các đường hầm qua những hệ thống ròng rọc, và khi gân sưng, nó vướng vào những ròng rọc này.

Chữa trị

Có hai cách chữa bệnh ngón tay bật: một là giúp cho dây gân co ngón tay giảm sưng, hai là cắt bỏ ròng rọc ràng buộc nó, khiến nó dù sưng, vẫn chạy đi chạy lại được không bị vướng.

Nếu ngón tay mới dở chứng đau và bật trong vòng 3 tháng trở lại, ta có thể chữa bằng cách bất động ngón tay trong 4-6 tuần (cột ngón tay đau vào ngón tay lành bên cạnh, hoặc dùng dụng cụ đặc biệt để bất động ngón). Chườm đá vào chỗ đau mỗi 4-6 tiếng giúp ta bớt đau.

Chữa như vậy không bớt, hoặc trong những trường hợp nặng ngay từ đầu, ngón tay co vào không duỗi ra được, ta chích thuốc có chất steroid vào màng bao gân (tendon sheath) bọc quanh gân co (tức đường hầm trong đó gân co ngón tay chạy đi chạy lại). Khi chích thuốc steroid như vậy, bác sĩ cẩn thận, chỉ chích thuốc đúng vào bao gân, tránh chích nhầm trúng gân co, vì thuốc steroid có thể làm dây gân yếu đi và đứt.

Sau khi chích thuốc 6 tuần, vẫn không ăn thua, ngón tay vẫn bật, và gốc ngón tay còn đau, chúng ta có thể chích lại lần nữa. Sau lần chích thứ hai, nếu vẫn không hiệu quả, cách giải quyết tốt lúc này là giải phẫu. Giải phẫu xẻ đôi cái ròng rọc khiến dây gân khỏi bị vướng khi chạy qua nó (division of the pulley). Đây là cách chữa mang lại kết quả đến 97%, và có thể làm với gây tê tại chỗ (local anesthesia).

Tóm lại, cũng như sự trị liệu các bệnh khác, cách chữa bệnh ngón tay bật tùy tình trạng nặng nhẹ của bệnh. Trong y khoa, việc định bệnh đúng và chữa trúng thời điểm bao giờ cũng quan trọng.