Menu



Đài Tưởng Niệm

Thuyền Nhân

Việt Nam

Tiếp Theo...

* CẦU NGUYỆN VÀ TƯỞNG NIỆM NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM NĂM 2016 TẠI NAM CALI


* 40 NĂM QUỐC HẬN LỄ TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN, BỘ NHÂN ĐÃ BỎ MÌNH TRÊN ĐƯỜNG TÌM TỰ DO


* 30 THÁNG TƯ, TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Vi Anh)


* BI SỬ THUYỀN NHÂN (Nguyễn Quốc Cường)


* BIỂN ĐÔNG LỤC BÌNH TRÔI


* CÁI GIÁ CỦA TỰ DO


* CÁNH BÈO BIỂN CẢ (Văn Qui)


* CÂU CHUYỆN CẢM ĐỘNG VỀ CON TÀU MANG SỐ MT065


* CẦU SIÊU BẠT ĐỘ TẠI ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM WESTMINSTER


* CHUYỆN KỂ HÀNH TRÌNH BIỂN ĐÔNG (Nhiều Tác Giả)


* CHỨNG TÍCH ĐỂ ĐỜI: ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Vi Anh)


* CHUYẾN VƯỢT BIÊN ĐẪM MÁU (Mai Phúc)


* CHUYẾN VƯỢT BIỂN HÃI HÙNG


* CON ĐƯỜNG TÌM TỰ DO (Trần Văn Khanh)


* CÒN NHỚ HAY QUÊN (Nguyễn Tam Giang)


* DẠ TIỆC VĂN NGHỆ "LỜI NGUYỆN GIỮA BIỂN ĐÔNG" THÀNH CÔNG NGOÀI DỰ KIẾN CỦA BAN TỔ CHỨC


* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Việt Hải)


* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TẠI QUẬN CAM (Vi Anh)


* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM: BIỂU TƯỢNG THIÊNG LIÊNG CỦA NIỀM KHÁT VỌNG TỰ DO VÀ NHÂN QUYỀN


* ĐÊM DÀI VÔ TẬN (Lê Thị Bạch Loan)


* ĐI VỀ ĐÂU (Hoàng Thị Kim Chi)


* GALANG: BIA TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM BỊ PHÁ BỎ


* GALANG MỘT THỜI - MỘT ĐỜI (Nguyễn Mạnh Trinh)


* GIÁNG NGỌC PHỎNG VẤN NHÀ THƠ THÁI TÚ HẠP VÀ NỮ SĨ ÁI CẦM VỀ LỄ KHÁNH THÀNH ĐTNTNVN


* GIỌT NƯỚC MẮT CHO NGƯỜI TÌM TỰ DO (Lê Đinh Hùng)


* HẢI ĐẢO BUỒN LÂU BI ĐÁT


*"HÀNH TRÌNH BIỂN ĐÔNG: TỰ DO, MỘT NHU CẦU THIẾT YẾU, ĐÁNG ĐỂ TA ĐI TÌM"


*HÀNH TRÌNH GIAN NAN TÌM TỰ DO  


* HÀNH TRÌNH TÌM CON NƠI BIỂN ĐÔNG


* HÌNH ẢNH MỚI NHẤT CHUẨN BỊ KHÁNH THÀNH VÀO THÁNG 04-2009


* HÒN ĐẢO BỊ LÃNG QUÊN (Meng Yew Choong)


* HỘI ĐỒNG THÀNH PHỐ VINH DANH ỦY BAN THỰC HIỆN ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM


* HỘI ĐỒNG THÀNH PHỐ WESTMINSTER THÔNG QUA NGHỊ QUYẾT “NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM”


* KHÁNH THÀNH ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM TẠI NAM CALI


* KHẮC TÊN TRÊN BIA TƯỞNG NIỆM (Việt Hải)


* LÀN SÓNG THUYỀN NHÂN MỚI


* LỄ ĐỘNG THỔ KHỞI CÔNG XÂY DỰNG ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM


* LỄ KHÁNH THÀNH TRỌNG THỂ ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM TẠI QUẬN CAM


* LỄ TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TỔ CHỨC TRANG NGHIÊM TẠI NGHĨA TRANG WESTMINSTER MEMORIAL PARK


* LÒNG NHÂN ÁI (Tâm Hồng)


* LỜI NGUYỆN GIỮA BIỂN ĐÔNG (Thơ Thái Tú Hạp)


* MEMORIAL TO BOAT PEOPLE WHO DIED TO BE DEDICATED SATURDAY


* MỘT CÁI GIÁ CỦA TỰ DO (Trần Văn Hương)


* MƠ ƯỚC "MỘT NGÀY TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN" ĐÃ TRỞ THÀNH SỰ THẬT


* NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM NĂM THỨ 5


* "NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM" TỔ CHỨC TRỌNG THỂ TẠI WESTMINSTER


* NGƯỜI PHỤ NỮ SỐNG SÓT SAU CHUYẾN VƯỢT BIỂN KINH HOÀNG


* NHỮNG CHUYỆN HÃI HÙNG CỦA THUYỀN NHÂN (Biệt Hải)


* NHỮNG NGƯỜI ĐÃ CHẾT ĐỀU CÓ THẬT (Ngô Dân Dụng)


* NHỮNG THÁNG NGÀY YÊU DẤU NƠI HOANG ĐẢO (Tuấn Huy)


* NỖI BẤT HẠNH ĐỜI TÔI (Thùy Yên) 


* NỖI KHỔ CỦA MỘT THUYỀN NHÂN (Thy Vũ Thảo Uyên)


* NƯỚC MẮT CỦA MỘT THUYỀN NHÂN (Nguyễn Mỹ Linh)


* SAIGON TIMES PHỎNG VẤN MỤC SƯ HÀ JIMMY CILLPAM 4 NĂM CÓ MẶT TRÊN TÀU AKUNA CỨU HƠN 5000 NGƯỜI VIỆT NAM VƯỢT BIỂN TÌM TỰ DO TRÊN BIỂN ĐÔNG


* TÀU SẮT BẾN TRE (Tú Minh)


* THẢM KỊCH BIỂN ĐÔNG (Vũ Duy Thái)


* THẢM SÁT TRÊN ĐẢO TRƯỜNG SA


* THỊ XÃ WESTMINSTER VINH DANH TƯỢNG ĐÀI THUYỀN NHÂN


* THÔNG BÁO CỦA ỦY BAN THỰC HIỆN ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VN


* THƠ LÀM KHI ĐỌC TIN THUYỀN NHÂN (Viên Linh)


* THUYỀN NHÂN: ẤN TÍCH LỊCH SỬ


* THUYỀN NHÂN VÀ BIỂN ĐỘNG


* THUYỀN NHÂN VÀ MỘT VÀI HÌNH ẢNH CỨU NGƯỜI VƯỢT BIỂN


* THUYỀN NHÂN VIỆT NAM VƯỢT BIÊN, TỬ NẠN, ĐẾN BỜ TỰ DO ĐÃ GIÚP NHÂN LOẠI NHÌN RÕ ĐƯỢC CHÂN TƯỚNG CỦA CỘNG SẢN (Lý Đại Nguyên)


* TRÔI GIẠT VỀ ĐÂU (Nguyễn Hoàng Hôn)


* TRỞ VỀ ĐẢO XƯA... (Nguyễn Công Chính)


* TỪ TẤM BIA TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN Ở GALANG NHÌN RA CON ĐƯỜNG HÒA GIẢI


* TƯỢNG ĐÀI THUYỀN NHÂN VIỆT NAM ĐÃ CHÍNH THỨC ĐƯA VÀO WESTMINSTER MEMORIAL PARK


* TƯỢNG ĐÀI THUYỀN NHÂN ĐÃ ĐƯỢC ĐẶT VÀO VỊ TRÍ AN VỊ TRONG KHUÔN VIÊN WESTMINSTER MEMORIAL PARK


* TƯỞNG NIỆM QUỐC HẬN 30-4-2012

* VĂN TẾ THUYỀN BỘ NHÂN ĐÃ BỎ MÌNH TRÊN ĐƯỜNG TÌM TỰ DO


* VƯỢT BIỂN (Thanh Thanh)


* VƯỢT BIỂN MỘT MÌNH (Nguyễn Trần Diệu Hương)


* XIN VỀ ĐÂY CHỨNG GIÁM, AN GIẤC NGÀN THU


* XÓA DẤU VẾT TỘI ÁC (Phạm Phú Minh)


Saigon Times USA

UNG THƯ VÚ (Breast cancer)

 

Bác sĩ Nguyễn Văn Đức
8748 E. Valley Blvd., Ste. H
Rosemead, CA 91770
(626) 288-3306

Bắt đầu ngày 1 tháng 1 năm 2013, tất cả các vị có Medi-Medi sẽ buộc phải gia nhập một tổ hợp y tế, chỉ đi một bác sĩ chính (primary care doctor, primary care physician). Trong vòng vài tháng nữa, khi nhận được giấy tờ gửi đến thông báo và yêu cầu chọn bác sĩ chính, nếu các vị không điền chọn bác sĩ chính của mình, cơ quan phụ trách việc này của tiểu bang sẽ chọn hộ một bác sĩ có thể mình chưa biết bao giờ, và vào tháng 1 năm tới, mùa đông nhiều bệnh, muốn đến khám bác sĩ trước giờ mình vẫn đi sẽ không còn được nữa.
Mô hình managed care HMO cho các vị có Medi-Medi đã tự nguyện gia nhập từ vài năm nay đang thành công, đưa đến những chăm sóc kỹ lưỡng hơn, đồng thời cũng tiết kiệm rất nhiều tiền cho chính phủ. (Riêng tiểu bang California họ tính, kể từ năm tới, khi đưa xong tất cả các vị Medi-Medi vào những tổ hợp y tế, mỗi năm tiểu bang California sẽ tiết kiệm được trên dưới 1 tỉ đô-la, tiền hiện thất thoát qua nhiều ngõ, kể cả những lạm dụng, gian lận.) Nhận chỉ thị trực tiếp từ Medicare, các tổ hợp y tế HMO thường xuyên nhắc nhở các bác sĩ trong tổ hợp phải thi hành những chỉ thị này, chăm sóc sức khỏe cho các vị bệnh nhân trong tổ hợp một cách có phẩm chất (quality of care).
Một trong những chỉ thị này là đưa người phụ nữ trong hạn tuổi 40-69 đi chụp phim vú (mammogram) ít nhất mỗi 2 năm.
Tại Mỹ, với phụ nữ, ung thư vú là loại ung thư xảy ra nhiều nhất, gây tử vong đứng hàng thứ nhì chỉ sau ung thư phổi, và là nguyên nhân tử vong nhiều nhất cho người phụ nữ trong hạn tuổi 45 đến 59, tuổi đời sống đã ổn định, chúng ta đang vui sống. Trong năm 2012, ước tính sẽ có thêm 230,000 trường hợp ung thư vú mới được khám phá, và khoảng 40,000 người sẽ mất mạng vì nó.

Ai dễ bị ung thư vú?

Tuy cũng có những người bị ung thư vú dù không mang yếu tố nguy hại nào cả, song có nhiều yếu tố được xem khiến người phụ nữ sau sẽ dễ bị ung thư vú:
- Tuổi tác: càng cao tuổi càng dễ có ung thư vú, nhất là sau tuổi 50.
- Phái tính: phụ nữ bị ung thư vú nhiều hơn gấp 100 lần đàn ông.
- Từng bị ung thư vú: người đã từng bị ung thư sau dễ bị ung thư ở vú bên kia.
- Gia đình: nếu có người thân trong gia đình bị ung thư vú, nguy cơ ung thư vú tăng cao.
- Chủng tộc: tất cả các sắc dân đều có thể bị ung thư vú, nhưng tỉ lệ ung thư vú cao nhất ở người da trắng.
- Phóng xạ (ionizing radiation): những người phải chữa bằng tia phóng xạ chiếu vào ngực với lượng cao (để chữa ung thư hạch chẳng hạn) sau sẽ dễ bị ung thư vú.
- Yếu tố nội tiết: một số yếu tố nội tiết khiến người phụ nữ sau dễ bị ung thư vú, như người có kinh sớm (trước 11 tuổi) và mãn kinh trễ (sau 54 tuổi); người không sanh nở, hoặc mang thai lần đầu muộn sau tuổi 30; người không cho con bú; người dùng thuốc kích thích tố estrogen và progesterone sau khi mãn kinh. Phụ nữ cao, phụ nữ béo mập dễ bị ung thư vú hơn người thấp, người không béo mập.
- Rượu: uống rượu nhiều sẽ làm tăng tỉ lệ bị ung thư vú.
Trong các yếu tố kể trên, ba yếu tố đầu (tuổi tác, từng bị ung thư vú, gia đình có người bị ung thư vú) được xem là các yếu tố nguy hại (risk factors) quan trọng nhất.
Ngược lại, thường xuyên vận động sẽ giúp chúng ta giảm nguy cơ bị ung thư vú.

Định bệnh

Ung thư vú có thể khiến vú trông thay đổi về khối lượng hoặc hình dạng so với bên kia, da vú ửng đỏ, lún xuống, núm vú chảy nước, máu, hoặc lõm vào trong, thay vì lồi ra ngoài bình thường như trước.
Nhưng ung thư vú, thường như con ác thú, nằm chờ trong rừng, im hơi lặng tiếng, không gây triệu chứng gì cả, và ta tình cờ tìm thấy nó dưới dạng một khối lạ sờ thấy bằng tay, hoặc bằng những phương pháp chụp phim vú, siêu âm.

Phim vú cho thấy khối lạ (mass) trong vú

Phim vú (mammogram) rất tốt để khám phá ung thư, nhưng đến 20% trường hợp ung thư vú, phim vú không thấy được khối ung thư có đó (tức trong 5 người bệnh ung thư vú, phim có thể sót mất 1 người). Cho nên, bác sĩ không nên chỉ cho chụp phim vú thôi mà không thăm khám bằng tay. Trường hợp khối lạ trong vú sờ thấy bằng tay, mà không thấy được trên phim vú, chúng ta làm thêm siêu âm vú để xác định.
Nếu chúng ta nghi ngờ khối lạ trong vú có thể là ung thư, bước kế tiếp, chúng ta nhờ bác sĩ giải phẫu đâm kim vào chỗ có khối lạ, lấy ra chút mô đem thử xem nó có đúng thực ung thư hay không. Phương pháp này gọi là biopsy.

Ung thư đã tiến triển đến đâu?

Sau khi tìm thấy ung thư, ta cần biết nó đã tiến triển đến đâu, còn nằm tại vú, hay đã lan ra những hạch quanh vú, hoặc đã theo máu đi xa, vì trong sự chữa trị, ném chuột sợ vỡ đồ, ta xuống tay nhẹ hay nặng tùy vào mức độ tiến triển của nó. Việc tìm hiểu này gọi là "staging", được thực hiện bằng nhiều phương pháp: thử máu, chụp phim, mổ xem các hạch bạch huyết (lymph nodes) quanh vú (nách, thành ngực) đã có tế bào ung thư đến thăm hay chưa, ... Chúng ta nhờ bác sĩ chuyên khoa ung thư (Oncology) làm việc này.
Ung thư vú tiến triển qua 4 giai đoạn: từ giai đoạn 0 (stage 0) khi ung thư chưa sờ thấy, nhưng tình cờ khám phá được bằng phim chụp vú, sang những giai đoạn I, II, III và IV (stages I, II, III and IV). Các giai đoạn I, II, và III, là những giai đoạn ung thư đã sờ thấy được, hoặc đã lan ra các hạch quanh vú. Giai đoạn IV là giai đoạn cuối, khi ung thư đã tiến triển quá xa, theo máu chuyển di đến các cơ quan khác, như gan, phổi, xương, óc, mắt, da.
Khám phá ung thư sớm trong giai đoạn 0, và chữa trị đúng, tỉ lệ sống sót 5 năm (5-year survival) lên đến 99%. Khám phá ung thư muộn trong giai đoạn IV, tỉ lệ sống sót 5 năm chỉ được 14%. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc truy tìm ung thư bằng phim chụp vú mỗi 1-2 năm.

Chữa trị

Ung thư vú chữa bằng nhiều cách: giải phẫu (surgery), phóng xạ trị liệu (radiation therapy, dùng tia phóng xạ đốt các tế bào ung thư), kích thích tố (hormonal therapy) và bằng các chất thuốc hóa học (chemotherapy). Những cách chữa trị trên được dùng riêng rẽ, hoặc phối hợp, tùy vào nhiều yếu tố: ung thư đã tiến triển đến giai đoạn nào, tuổi tác, tình trạng sức khỏe của người bệnh, đồng thời cũng dựa vào ý muốn của họ.
Khi ta khám phá ung thư vú thực sớm, lúc ung thư chưa sờ thấy được bằng tay, tình cờ khám phá nhờ phim chụp vú (stage 0, carcinoma in situ), ung thư chữa bằng giải phẫu, cắt bỏ hoàn toàn (total mastectomy) hoặc một phần (partial mastectomy) bên vú có ung thư. Trong các trường hợp chỉ cắt một phần vú, cho chắc ăn, ta thường chữa thêm với phóng xạ trị liệu, vì phóng xạ trị liệu sau khi giải phẫu sẽ làm giảm hiểm nguy bị ung thư tái phát rất nhiều. Giải pháp mổ cắt bỏ hoàn toàn vú nhiều phụ nữ nay không mấy tán thành, vì sau khi mổ, sẽ... không được đẹp; những người muốn đẹp như trước, lại cần thêm một cuộc giải phẫu nữa để tái tạo vú (breast reconstruction).
Khi ung thư vú, lúc ta khám phá, đã sờ thấy được, hoặc đã lan ra các hạch quanh vú (giai đoạn I, II và III), cách chữa gồm nhiều phối hợp: giải phẫu cắt bỏ vú có ung thư (cả vú hoặc một phần vú), cắt bỏ các hạch quanh vú bị ung thư tới thăm, phóng xạ trị liệu sau khi giải phẫu, và chữa bằng các chất thuốc hóa học. Nhiều trường hợp còn cần chữa thêm với các thuốc thuộc loại kích thích tố (như thuốc tamoxifen).
Khi ung thư vú đã tiến triển quá xa, tức đã theo máu chuyển di đến các cơ quan khác, như gan, phổi, xương, óc, mắt, da (metastatic cancer, stage IV), cách chữa chính là dùng thuốc thuộc loại kích thích tố, các chất thuốc hóa học, và phóng xạ trị liệu.
Xin hẹn gặp lại bạn tuần tới. Bài kỳ sau, chúng ta sẽ bàn đến việc phòng ngừa ung thư vú.