SĨ QUAN NGHI LỄ
CAO MỴ NHÂN
Đại đoàn sĩ quan Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa đi tù cải tạo về, nếu có giấy Ra Trại ghi nhận thời gian tù đầy, với tiêu chuẩn trên 5 năm lao lý sau... xét tới bị giam cầm từ 3 năm trở lên, là có thể nộp đơn ra đi theo chương trình tị nạn, gọi tắt thật kêu là chiến dịch HO đầy phong cách khí phách, tự tin và tương lai rực rỡ.
Chúng tôi, đoàn thể HO nêu trên tay trong tay, vai chen vai... chen chúc nhau đứng, ngồi ở các ngưỡng cửa thoạt thì quận huyện, sau lên thành phố thuộc công an, nội vụ, ngoại vụ, tuần tự cầm giấy thông hành, xách valy, thùng nhôm theo mẫu mã ấn định, rời sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, trước 1975, thì gọi là Air Vietnam hay Hàng Không Việt Nam... Sau ngày đổi đời 30-4-1975, những máy bay đó đổi tên cho có vẻ mị dân: Hàng Không Dân Dụng, ra cái điều máy bay cho dân dùng vậy.
Tôi đứng sau 3 vị chế độ cũ, tất nhiên, vì tuy dân dụng, nhưng chúng tôi là cựu tù cải tạo, nên phải cân đồ ở địa điểm khác, kín đáo hơn, để xét kỹ hơn, chứ dân thì đi cửa sân bay kiểu bình thường.
2 vị được kể trên gồm:
- Đại tá Trần Văn Cẩm, có lẽ sau lên chuẩn tướng, tư lệnh Sư đoàn 23 Bộ binh.
- Thiếu tá Đoàn Mai, sau làm Dân biểu Quốc hội thời đệ II Cộng Hòa.
- Một vị ở quân khu khác, mà tôi không được quen biết.
Thấy thực tế có vẻ sẽ phơi phới tiến lên, một mai khi đoàn ta tới Huê Kỳ văn minh, giàu mạnh, dân chủ, tự do... tôi cứ hân hoan cười vui, tin tưởng. Lại thích làm bài phỏng vấn suông, như từng viết lách, tôi hỏi:
- Thưa, qua tới Hoa Kỳ, quý vị sẽ làm gì ạ
Ngài Tư lệnh sư đoàn... chế nhạo:
- Làm thinh là tốt nhất.
Dân biểu Đoàn Mai, gốc thuộc An Ninh Quân Đội, luôn mang kiếng mát màu hạt huyền, làm nổi bật dung nhan Tư Mã của ông, dân biểu chỉ cười thay cho câu trả lời mà ai cũng tưởng là ... đến chết không quên mối hận quốc cộng này.
Thế rồi thì tất cả đoàn ta HO hiện diện ở Hoa Kỳ, vốn gốc sĩ quan Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa là đa năng, đa hiệu, nên ở lãnh vực nào cũng có trái tim và khối óc của quý ông, để mau chóng phục hồi bản thân và gia đình. Quý ông đã là những tấm gương sáng chói, cho thế hệ 11/2, 2 vv... học, hỏi, hiểu, hành như phương châm 4H quý hiếm: (Học, Hỏi, Hiểu, Hành) các em, các cháu đã từ đầu thập niên đầu thế kỷ này, trong vòng 20 năm, các em, các cháu... trở thành nào là tiến sĩ, thạc sĩ, các ngành y khoa, luật khoa vv...
Tất nhiên không phải chỉ đan cử ra các ngành thượng lưu như vừa nêu, mà các chuyên ngành kỹ thuật, nghệ thuật... các ngành kinh tế, giáo dục... Nghĩa là đều khắp, tự các em, các cháu xếp hàng và các "lane" đời khi khôn lớn.
Song, song song và tiệm tiến bên cạnh hàng ngũ con, cháu, quý vị HO khả kính của chúng ta, à quên, của.. tôi, lại vô tình có một nhiệm vụ mới, hay là một "chuyên ngành" mới, là quý ông và phu nhân bỗng trở thành những vị Sĩ Quan Nghi Lễ thời đại... HO.
Những sĩ quan nghi lễ đã có tuổi tác, hay lão thành, cao cấp, vô cùng quý giá ấy là hằng loạt ông bà nội, ông ba ngoại xuất thân từ đại đoàn HO của... tôi đang bình thản, có thể an nhàn, thảnh thơi... chăm sóc lớp lớp cháu nội, cháu ngoại giúp các gia đình con, cháu "đang phải" hằng ngày đấu tranh cho cơm áo quê người.
Ngày xưa,.. vâng đã 4 thập niên qua, thủa còn là những tư lệnh, sư đoàn, trung đoàn, tiểu khu trưởng, những chỉ huy trưởng, truỏng phòng, ban vv... và vv... dưới trướng có hàng trăm... binh sĩ, quân nhân các cấp, hay công chức, cán bộ vv... trực thuộc, thì nay quý vị Sĩ Quan Nghi Lễ chỉ phải, hay chỉ được trông coi, chăm sóc có cao lắm là một tiểu đội (12 cháu nội, ngoại) hay vài ba, có khi chỉ phải giữ có một cháu, nội ngoại... thôi, việc làm lại không tùy thuộc giờ giấc hành chánh, mà xuyên suốt ngày, đêm nếu có sức khỏe, thiện chí vv...
Mùa xuân năm 2001, cách nay 11 năm, tôi lên Sacramento ra mắt tập thơ Áo Màu Xanh và tập văn Chốn Bụi Hồng cuốn 1, thì đại tá Phạm Bá Hoa, nguyên chánh văn phòng đại tướng Trần Thiện Khiêm, sau là cục trưởng Cục Mãi Ước, rồi Tham mưu trưởng Tổng Cụ Tiếp Vận tới ngày tan hàng 30-4-1975, cũng tới SACTO ra mắt hồi ký của ông, cuốn hồi ký được độc giả quân đội đánh giá cao.
Máy bay chở đại tá Phạm Bá Hoa tới Sacto trưa thứ bảy, ông tới nơi hàn huyên các chiến hữu xưa chiều và tối thứ bảy, kể cả đi thăm nơi xuất phát điện lực to lớn của tiểu bang CA. Ra mắt sách trưa chủ nhật, vừa xong lễ lạc, ăn uống, gặp gỡ khách dự ngưỡng mộ, chiếu cố gấp gáp, trong vài tiếng đồng hồ, là đại tá Phạm Bá Hoa nhờ xe đưa ra phi trường Sacto để trở về Houston Texas ngay.
Chúng tôi hỏi thăm và cố giữ ông ở chơi thêm vài ngày cho khỏe vì đại tá Phạm Bá Hoa cũng thuộc giới lão thành quá xa rồi.
Nhưng, ông không chịu, ông bảo phải về Houston ngay, 5 giờ đồng hồ bay trong đêm, để sớm mai, thứ hai, đại tá còn lái xe đưa các cháu (nội hay ngoại mà lâu quá, tôi quên) đi học, vì bố mẹ các cháu phải đi làm sớm.
Ố la la, có ai tưởng tượng được đâu, nhưng, ai trong đại tộc Kaki của... tôi cũng biết, thủa này, xứ sở Tự Do này, người theo sát và nhắc nhở các cháu nội, ngoại vẫn là ông bà nội, ngoại, nếu có điều kiện sức khỏe và thiện chí gia đình.
Một vị khác, trung tá Phạm Văn Thiệp, xưa cũng là trang hiệp khách hào hoa, có tên hiệu Mel Ferrer, tức chồng của Audrey Hepburn, hiện định cư ở Santa Ana, trong giới ông năm xưa, chắc nhiều vị quen biết... tài tử Mel Ferrer ở Cục Xã Hội của... tôi, nay đang là vị sĩ quan nghi lễ thượng đẳng, tôi hỏi:
- Thế ông làm gì từ ngày quy Mã (tức qua Mỹ)
Trung tá Phạm Văn Thiệp hồn nhiên:
- Tụi tôi ở cùng với gia đình con tai, nên cứ việc trông cháu nội thôi.
Mell Ferrer, Phạm Văn Thiệp là bạn của tác giả hàng ngàn chuyện cấm đàn bà, hay truyện cười Đặng Trần Huân xưa, mới đó mà đã xưa, nhà văn Đặng Trần Huân thản nhiên hài:
- Thì Cao Mỵ Nhân cũng có thua gì ông ấy đâu, sĩ quan nghi lễ cho cháu nội mà.
Mỗi lần "hót" với nhau như vậy, đội ngũ sĩ quan nghi lễ thích kể cho nhau nghe "các vị cháu nội, ngoại" một cách thú vị.
Mà có lẽ thú vị thật, vì sĩ quan nghi lễ thời đại HO của... tôi, luôn làm chủ tình hình, được quyền la mắng, dỗ dành giới chức mình phục vụ:
- Ăn mau cho bà dẹp bếp chứ
- Ra xe đi học, ông còn ra chợ lấy báo.
Tôi tưởng ở Bộ tư lệnh QĐI/QK1 xưa ngoài chức Trưởng phòng Xã hội, tôi còn được Đại tá Tham mưu trưởng giao cho cái việc làm "điều khiển toàn xe cho các bà phu nhân thộc trung ương ra thăm viếng, sắp xếp bàn tiệc: chữ A, chữ U, chữ O hay chữ T, chữ I cho các phái đoàn tùy theo lớn nhỏ, lẽ ra việc này của thiếu tá Văn Ban chỉ huy trưởng Tổng hành dinh, hay của trung tá Vũ Văn Trác Đại đội trưởng Tổng hành dinh QĐI/QK1, nhưng vì công việc có vẻ bộn bề, mà tôi là một con thoi, một mắt xích, hay góp ý, đề nghị, nên có lúc quý vị ấy nhờ tôi làm luôn.
Do đó, bây giờ quý cựu sĩ quan xưa đã có tuổi đời khá kinh nghiệm về trông con, săn sóc ấu nhi, thiếu niên, thanh niên vv... thì cái việc xem chừng con cháu trong nhà nào có khó khăn gì chứ.
Một hôm tôi hỏi trung tá Đặng Đình Kiên trưởng phòng 4 QĐI/QK1
- Từ khi qua đây, ông có làm gì thêm, hay cứ mấy việc đó thôi.
- Trời, cô mới lạ, việc nhà nó linh tinh lắm, trông cháu nội OK rồi, nhưng tụi nó sắm được nhà cửa, thì phải sửa sang vườn tược cho chúng (tức con trai ông đấy) chứ, tôi làm tiếp liệu, thì nghề cũ lại riêng tay, tức là lại cung cấp sửa sang các thứ trong khuôn viên nhà con ông vv...
Đúng rồi, có ông bà nào biết những việc không tên tuổi trong một ngôi nhà có sân trước, vườn sau, có phòng to, phòng nhỏ vv... mà để nhà cửa, con cháu làm bừa ra à.
Sĩ Quan Nghi Lễ cứ ở... thời đại nào cũng cần thiết, nhiệm vụ nó gần như quản lý mà nhẹ hơn về công việc, nhưng nặng hơn về tâm tư tình cảm danh cho con, cháu trong nhà. Để giới thiệu thêm một nghề trong binh nghiệp hậu chiến, ở các phần đất lưu vong, riêng tôi thân kín tỏ lòng mến mộ quý vị!
Hawthrone 23-4-2010
CAO MỴ NHÂN