NỖI KHÁT KHAO BÌNH THƯỜNG
CAO MỴ NHÂN
Bà bạn của tôi, vốn là một tiểu thư con nhà giàu có, 2 cụ thân sinh gốc Hà Nội, mang được nửa phần của cải di cư vô Saigon năm 1954. Bà học cùng lớp với tôi ở một trường nữ trung học danh tiếng, mà 99% là dân Bắc Kỳ, nên, kể ra thì ai cũng biết "mợ" rồi.
Nhưng, không phải để tả"mợ", mặc dầu cứ theo thời gian Tiệm tiến, tức từ từ, bắt buộc phải tới khi đã trôi qua tuổi dậy thì, bạn tôi thành gia thất với một sĩ quan, ông ta sau lên hàng chức sắc trong giới cầm quân cấp tá, "oánh giặc" thì hay, mà biểu lộ tâm tư tình cảm lại...dở quá, hóa cho nên bạn tôi trở thành thiếu phụ Nam Xương, nuôi con như cái bóng, suốt thời gian chinh chiến, rồi càng mòn mỏi đợi chờ người tù cải tạo mút mùa lệ rơi, Saigon mất tên đổi là mút mùa lệ thủy vậy.
Nay ông bà và cậu con út đã tới Hoa Kỳ theo diện HO từ cuối thế kỷ trước, còn 2 cậu anh cả, anh hai, thì được mẹ, tức bạn tôi, cho đi vượt biên theo đại gia đình bên ngoại.
Tới Hoa Kỳ, ngày ngày nhìn những dòng xe hơi chạy như bay ngoài xa lộ, tuổi hai người đã trên 50 thủa đó, ông bỗng cảm thấy chùng lòng xuống, như sợi tơ đàn dang dở, tiến tới thì lo âu, mà quay lui thì chán nản, tình trạng có vẻ tuyệt vọng, song chẳng lẽ, xưa qua Tam Đảo, Ngũ Hồ..., giờ ngơ ngẩn ngó lá cờ xếp đôi. Vị sĩ quan chức sắc đó bỗng biến thành người bệnh hoạn, khiến bà bạn tôi cũng lững lờ cuộc sống heo may, lá vàng, ở ngay thủ đô tị nạn Bolsa, điều mà ông bà cứ tưởng rằng, tới nơi bạn bè ở, sẽ có hàng ngàn cánh tay giơ ra, ôm chầm lấy bạn bè đến muộn.
Nhưng khổ nỗi, ai làm được gì cho ai chứ, dù chỉ là tiếng nói bâng quơ, hơi thở dài bỗng ngắn đi vì cơ thể suy thoái từng phần một, thoạt thì suy nhược tinh thần, kế tới toàn thân nhức mỏi, bấm vào chỗ nào cũng đau như sắp sửa về với ông bà.
Người cán sự Xã Hội đồng hương là Việt Nam thôi, chứ có quen biết gì đâu, cô ta đang tuổi con gái lớn ông bà, nếu ông bà có con gái, từng là sinh viên Khoa Học Xã Hội, nên cách nhìn có vẻ Xã Hội Tổng Quát, muốn áp dụng ở Tây phương hay Ta phương cũng được, chẳng biết cô ta có đọc Tư Bản Luận của ông tổ vô sản chưa, bèn thốt:
Phải làm việc (thay vì nói lao động đấy), mới tìm ra cách chữa bệnh(tức mới sáng tạo đấy), đoạn nàng cán sự Xã Hội cấp thành phố, viết tờ giới thiệu ông bà tới một bác sĩ tâm lý Mỹ thứ thiệt, xem thử ông bà thiếu yếu tố gì, và thừa...tư tưởng lạ nào, để tiện theo dõi chữa trị.
Vị Bác sĩ tâm lý Mỹ cười tế nhị:
- Ông bà có thấy cộng đồng Việt Nam ở Mỹ tiến bộ phát triển nhanh nhất, hơn cả các cộng đồng bạn, nhưng cũng phân hóa nhất, khó kết hợp. Ông bà cũng vậy, ngay trong đầu óc ông bà, cũng có điều mâu thuẫn với chính mình, không cho mình là...sai, nên từ đó, mất cả niềm tin.
Bà bạn tôi điện thoại từ Westminster lên Los cho tôi, thay vì than thở như mọi lần, bà cười:
-Cha Mỹ(Xin lỗi, nguyên văn) đó nói hay quá bà ạ (Xin lỗi nguyên văn nữa), nó bảo là người Việt mình chia rẽ quá, chứ nếu không còn mạnh nữa.
-Ờ.
-Thế bà đã xem CD gì đó mới ra, của Đàm V.H chưa, hình như nó muốn nói cái gì trong đó bà ạ, ông xã tôi bảo nó, tức cái đĩa nhạc nêu trên, muốn nói lên tâm trạng của nó đấy.
-À, cũng đang xem, có phải cái nhãn ngoài hộp đựng CD đề là Mr. Đàm không? Tuy nhiên"cách nói"của"toàn tập CD"đó mang tính cách nữa trang trọng nửa khôi hài, cũng phải thôi vì danh hài H.L kể như một đạo diễn.
-Sao bà nhận định thế?
-Là vậy, thường đôi tay làm sao dài hơn ý nghĩ được, quả tình Đàm V.H và H.L muốn diễn tả điều chân thật của 2 nghệ sĩ ấy, còn các thứ khác là làm phông cho có ngọn, có nguồn, chứ chẳng lẽ Đàm V.H và H.L mỗi điều mỗi muốn đính chính...lòng dạ họ sao?
-Tôi cũng thực sự chưa hiểu bà định nói gì giống như cô xã hội và ông bác sĩ Mỹ, tụi tôi không còn thì giờ nữa, mà tinh thần và thể chất suy sụp quá, phải nói rõ ràng cơ.
-Thế này, ở ngành nghề nào thì cũng có hơn thua, ở tuổi tác nào, thì cũng có "cái tôi"ngự trị-H.L đã từng trả lời phỏng vấn của nhà báo X rằng, anh ta cũng có những đắng cay, chua chát của nghề nghiệp, còn Đàm V.H thì bị một vố phản đối của anh hùng họ Lý trên San Jose, nên bẽ bàng đến có thể là buồn hận không ít.
Việc kiếm tiền bằng khả năng và tài năng riêng của mỗi nghệ sĩ trình diễn một cách khác nhau. Có người lấy đó làm mục tiêu, song cũng có người nhắm vào mục tiêu khác, như nổi tiếng, lừng danh...Nói chung, thì cũng giống như Nhậm Ngã Hành của Kim Dung, đã suy nghĩ khả năng và tài năng(ca nhạc) nổi tiếng, lừng danh chưa đủ, phải đệ nhất thiên hạ mới thỏa chí bình sinh.
Trong CD Mr Đàm(ông Đàm đấy) không có một ca sĩ hải ngoại nào...tham dự, tôi nghĩ H.L và Đàm V.H không mời, ngoại trừ cô ca sĩ vô thưởng vô phạt Phi Nhung chưa hề tuyên bố gì về lý tưởng ca hát của cô, người thứ hai là Dương Triệu Vũ, thì lại là em ruột H.L.
Khi MC Thanh Bạch giới thiệu cùng với hai thiếu nữ...quê hương, rằng đêm nhạc "Mr Đàm by night"có điều như để mọi người nhớ tới danh xưng"Paris by night"của trung tâm Thúy Nga, chứ đúng tên tuổi CD mang một ý nghĩa...thân tình hơn, là Bước Chân Miền Trung từ nhạc cảnh mở đầu đến các bài hát chứa đựng âm hưởng miền Trung của bên này Bến Hải thôi. Các bài hát cũng hầu hết là đã từng được trình bày trước 1975, không phải các bài kiểu "Đi mô cũng nhớ về Hà Tĩnh" vv... khác.
Tôi có ý xem, tác giả CD, thí dụ Đàm V.H hay H.L định gởi một thông điệp gì...quan trọng, mặc dầu phần cuối có giới thiệu một số người con xứ Quảng thành công, tất nhiên phía sau chỗ đứng của họ có lá cờ máu, cũng chỉ là cái phông có sẵn-ngay đến các bộ phim VN được chiếu phổ thông trên các kênh truyền hình hải ngoại, lá cờ, và cả hình ảnh công an lẫn lời nói của họ, cũng vẫn vang lên trước màn hình, thì CD làm tại VN tránh sao khỏi chuyện đó.
Nếu nói về nội dung, CD Mr.Đàm chưa được phong phú, với chiều dài giải đất Miền Trung, người dân nói chung còn có nhiều điều để nói lắm, cứ xem như H.L và Đàm V.H mới đặt được viên đá mở đầu.
Về hình thức, thì gọi là"hoành tráng", màu sắc, ánh sáng vv...và nhất là nhân dáng nghệ sĩ cùng trang phục, trang điểm vv...còn nhìn thấy nhiều khó khăn, hạn chế, đạm bạc, mặc dầu tổ chức và điều hành cố gắng hết mức.
Tuy nhiên, như điều bày tỏ của cả Đàm V.H và H.L cùng một số cộng tác viên làm được điều mong ước, mang ý nghĩa..Quê Hương như thế, là có lòng lắm rồi.
Quê Hương, một danh xưng dễ mà cũng khó nói, quê hương chung chung của bất cứ ai người dân Việt Nam, nếu có nói riêng với các nghệ sĩ, thì quê hương là cứu cánh cuối cùng để nâng cánh cho quý vị, các nghệ sĩ vươn cao, bay xa...
Đàm V.H, H.L với khán thính giả hải ngoại vẫn chưa thực sự có được sự đồng cảm, cảm giác kiểu Tống Giang trước một bờ mi mép nước-cũng không thấy điều gọi là truyền thông cho chế độ hiện tại. Thành ở đâu, và thời nào, cũng có những lý lẽ riêng người nghệ sĩ, người không nghệ sĩ, đều phải nhìn nhận bánh xe thời đại, bánh xe xã hội sẽ bài mòn những góc cạnh thừa thãi, không thích hợp, để chuyển hóa thích hợp theo hoàn cảnh mỗi người ở phần đất mà họ đang sinh sống vậy.
Nếu Giáp Văn Thạch và Đỗ Trung Quân viết bài hát Quê Hương, mà không loại bỏ quan điểm thực tế của nền tảng Xã Hội Chủ Nghĩa, thì bài đó cũng sẽ rơi vào quên lãng như "bà mẹ Củ Chi"của Trịnh Công Sơn sau 1975-Nên bài Quê Hương nêu trên chỉ mang những hình ảnh muôn đời dân tộc kiểu con đò nhỏ, chùm khế ngọt, cánh diều biếc vv...mới đáp ứng được nỗi khát khao bình thường của bất cứ ai sinh trưởng ở VN.
Quê Hương miền Trung nghèo nàn, lũ lụt, Mr. Đàm và H.L chỉ nhắc đến chuyện chiến đấu với thiên nhiên, Tàu, một thoáng tiến về phương Nam qua nhạc cảnh Huyền Trân Công Chúa, tạm đủ rồi với cố gắng hạn chế, có tính cách...cá nhân một chút, làm sao bằng được những trung tâm băng nhạc lớn và chuyên nghiệp kinh tế như Thúy Nga, Asia vv...Thế nên, gọi là thiện chí lắm chứ.
Những người trẻ tuổi, thường khổ tâm vì thiên hạ không hay chưa hiểu mình, khi bị một bức xúc ngoài dự tính, cảm thấy tự ái mang chút tổn thương, lại càng muốn quẫy lên, để bốn phương thiên hạ hiểu rằng cái tôi hoàn toàn vô tội, nói một cách khác, cái tôi trước mắt quý vị tha nhân không phải vậy, không phải làm nghệ thuật vì ai chẳng hạn.
Tôi thì chẳng bao giờ đi coi các đại nhạc hội mà có sự hiện diện của ca nhạc sĩ từ trong nước, qua biểu diễn cho cộng đồng VN xem và cũng không thích chuyện các ca nhạc sĩ từ hải ngoại về quê hương trình diễn, tức là sự bảo thủ đến cực đoan của tôi, đã khiến tôi bị bạn bè chê...chậm tiến.
Bà bạn tôi hỏi thăm:
-Vậy sau khi coi Bước Chân Miền Trung, bà nghĩ thế nào?
-Thấy mọi chuyện còn...quê...quê hương lắm.
-Thì nó muốn nói về quê hương mà lỵ, chứ bà muốn nó làm giống như Thúy Nga, Asia hay Vân Sơn ấy hả?
-Không phải, với cái đề tài Quê Hương, mà lại Quê Hương Miền Trung, có lẽ phải thiết tha hơn, thăm thẳm buồn và bàng bạc nỗi nhớ, để không ai...bàn tán thêm.
-Thôi bà cũng như cô cán sự Xã Hội công tác ở Mỹ, như ông bác sĩ Mỹ nghĩ về hoàn cảnh các bệnh nhân tâm thần VN-nghĩa là đòi hỏi điều toàn vẹn cho một tình huống thiếu thốn, không đủ điều kiện..."hoàng tráng" như...
-Như gì, như ai?
-Như tụi này, chẳng có một niềm tin hổ trợ.
-Niềm tin là phải xây dựng nên, không chờ từ đâu, ai mang tới-Như CD Mr.Đàm, muốn thế nào, thì phải tự làm ra, để đúng với ý tưởng của mình, bạn ạ.
Howthrone 11-12-2100
CAO MỴ NHÂN