THƯỢNG ĐỈNH DONALD TRUMP VÀ KIM JONG UN TẠI SINGAPORE NGÀY 12/6 CHỈ LÀ BƯỚC KHỞI ĐẦU
(Reuters) - “Cứ gặp nhau đã rồi tính tiếp”. Có thể tóm gọn một câu như thế khi nói về cuộc họp thượng đỉnh giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump với lãnh đạo cộng sản Bắc Triều Tiên Kim Jong Un ngày 12/6 tới tại Singapore.
Cuộc gặp đầu tiên giữa lãnh đạo hai nước chủ yếu sẽ bàn về vấn đề phi hạch nhân hóa, tức là giải trừ kho vũ khí nguyên tử của Bắc Triều Tiên, điều kiện để Hoa Kỳ bãi bỏ các biện pháp cấm vận. Cho tới nay, Washington vẫn yêu cầu là tiến trình phi hạch nhân hóa này phải là “hoàn toàn, có thể kiểm chứng được và không thể đảo ngược được”, đồng thời cam kết là sẽ đưa ra những bảo đảm về an ninh cho Bình Nhưỡng, một chế độ mà cho tới nay vẫn xem vũ khí hạch nhân là lá bùa hộ mệnh cho họ.
Về phần Kim Jong Un, ông cũng tuyên bố muốn tiến đến “ phi hạch nhân hóa bán đảo Triều Tiên”, nhưng sẽ làm theo từng giai đoạn. Bình Nhưỡng cũng nhiều lần nói rõ là họ sẽ không giải trừ vũ khí một cách “đơn phương”.
Do lập trường giữa hai bên còn nhiều khác biệt như thế, giới phân tích chờ đợi là khi gặp nhau vào tuần tới, hai ông Donald Trump và Kim Jong Un cùng lắm là sẽ ra được một tuyên bố chung, với cam kết là sẽ tiếp tục làm việc để đạt đến một thỏa thuận về chương trình vũ khí hạch nhân của Bắc Triều Tiên.
Vấn đề là cho tới hôm nay, khi chỉ còn vài ngày nữa là đến thượng đỉnh Singa-pore, không ai biết chắc là Bình Nhưỡng có thật sự muốn đi theo con đường phi hạch nhân hóa, hay họ chỉ hứa hẹn đàm phán để giảm nhẹ “áp lực tối đa” của tổng thống Trump đối với Bắc Triều Tiên.
Cho dù tại thượng đỉnh Singapore, lãnh đạo Bắc Triều Tiên có đồng ý cam kết giải trừ kho vũ khí hạch nhân theo đúng yêu cầu của phía Mỹ, tiến trình này cũng sẽ kéo dài nhiều năm và sẽ rất phức tạp. Chương trình vũ khí nguyên tử của Bình Nhưỡng phần lớn vẫn được giữ bí mật, cho nên theo các nhà phân tích, việc kiểm kê, tháo dỡ và kiểm tra sẽ không phải là dễ dàng. Đó là chưa kể đến các phi đạn tầm trung và tầm xa mà Bắc Triều Tiên đã phát triển từ nhiều năm qua. Những chi tiết của tiến trình phi hạch nhân hóa sẽ phải được thảo luận trong nhiều cuộc họp tiếp theo giữa hai nước, nếu có.
Ngay chính tổng thống Trump vào thứ Sáu tuần trước cũng đã tuyên bố với báo chí Mỹ : “ Chúng ta sẽ không đến để ký một cái gì đó vào ngày 12/06. Chúng ta sẽ chỉ bắt đầu một tiến trình.”
Tiến trình này có thể bao gồm cả vấn đề quan hệ giữa Bình Nhưỡng với Seoul, đồng minh của Mỹ. Do có thể tổng thống Nam Hàn Moon Jae In cũng tới Singapore, hai ông Donald Trump và Kim Jong Un có thể sẽ bàn về việc ký kết một hiệp ước hòa bình để chính thức chấm dứt chiến tranh giữa hai nước Triều Tiên vào đầu thập niên 1950. Ít ra đây sẽ là kết quả cụ thể mà ông Trump có thể đưa ra để chứng minh với dân Mỹ rằng thượng đỉnh Singapore không phải là vô ích.