TIỀN NÀO PHẢI ĐÓNG THUẾ?
THÚY CHI
Khi nói đến lợi tức, thường chúng ta nghĩ ngay đến tiền. Tựa đề ở trên “Tiền Nào Phải Đóng Thuế” mang ý nghĩa “những nguồn lợi tức nào quý vị nhận được phải đóng thuế và khai thuế cuối năm. Trong khi hầu hết những nguồn lợi tức được thường là những nguồn thu nhập phải đóng thuế (taxable income), vẫn có những trường hợp, một nguồn tiền chỉ phải đóng thuế một phần (certain types of income are partially taxed or not taxed at all).
Sau đây là một số ví dụ về các khoản tiền khi nhận được quý vị không cần phải khai như một nguồn lợi tức:
* Các chi phí xin con nuôi đủ tiêu chuẩn được hoàn lại cho quý vị (Adoption Expense Reimbursements for qualifying expenses).
* Các khoản trợ cấp nuôi con do chồng, vợ cũ gởi nuôi con chung của quý vị và người này (Child support payments).
* Quà tặng bằng tiền hay bằng hiện vật có giá trị lớn, tài sản được thừa kế (Gifts, bequests and inheritances).
* Các khoản trợ cấp phúc lợi dành cho người lao động (Workers' compensation benefits).
* Các chi phí ăn, ở chủ nhân hay cơ quan thanh toán lại hoặc cung cấp cho quý vị trong thời gian quý vị làm việc hay đi công tác theo yêu cầu của chủ (Meals and Lodging for the convenience of your employer).
* Các khoản tiền bồi thường thiệt hại do quý vị bị thương tích hay thương tật hoặc bị bệnh (Compensatory Damages awarded for physical injury or physical sickness).\* Các khoản trợ cấp phúc lợi xã hội (Welfare Benefits).\* Các khoản tiền hoàn lại của các công ty dịch vụ bán xe hay hàng hóa, hoặc của các hãng sản xuất hàng hóa gởi lại cho người tiêu thụ trong chương trình tiếp thị của họ (Cash Rebates from a dealer or manufacturer).
* Tiền trợ cấp kinh tế nhận được trong năm 2008 (Economic Stimulus Payment received in 2008).
Một số nguồn lợi tức có thể phải đóng thuế trong một số các trường hợp, nhưng cũng có thể không phải đóng thuế trong một số trường hợp khác. Ví dụ về các loại tiền có khi phải đóng thuế hoặc không phải đóng thuế này bao gồm:
Tiền bảo hiểm nhân thọ (Life Insurance). Nếu quý vị không muốn tiếp tục mua một chương trình bảo hiểm nhân thọ quý vị đã mở nhiều năm trước đây và muốn lấy lại tiền (surrender a life insurance policy for cash), quý vị phải khai tất cả số tiền nhận được nào nhiều hơn tổng số tiền quý vị đã đóng cho công ty bảo hiểm trong thời gian trước đó. Các khoản tiền bảo hiểm nhân thọ trả cho quý vị vì quý vị là người thừa hưởng một chương trình bảo hiểm khi người được bảo hiểm qua đời; tiền này không phải đóng thuế. Nếu quý vị có được quyền lợi này (sở hữu một chương trình bảo hiểm nhận thọ của người khác, không phải của quý vị) bằng cách mua lại với một giá nào đó, quý vị phải đóng thuế trên số tiền nhiều hơn giá quý vị đã mua lại chương trình bảo hiểm này.
Học bổng hay trợ cấp nghiên cứu sinh (Scholarship or Fellowship Grant). Nếu quý vị đang theo học một chương trình đại học hay cao học và nhận được học bổng hay một khoản trợ cấp nghiên cứu sinh cho chương trình học của quý vị, quý vị không cần phải khai thuế cho số tiền nhận được từ nguồn trợ cấp giáo dục đủ tiêu chuẩn này. Các chi phí như tiền thuê phòng, nhà ở, chi phí đi lại v.v. trong thời gian theo học không phải là những chi phí đủ tiêu chuẩn (qualified expenses). Chẳng hạn, học bổng quý vị nhận được là $15,000, tiền học gồm sách vở, lệ phí và học phí đóng cho trường là $7.500, tiền thuê phòng, ký túc xá sinh viên là $6,000, tiền đổ xăng, bảo trì xe là $1,500. Chỉ có $7,500 tiền sách vở, lệ phí và học phí đóng cho trường mới là tiền đủ tiêu chuẩn không phải đóng thuế.
Tất cả các loại tiền khác, bao gồm lương, thù lao làm việc, hay tiền thưởng khi cung cấp dịch vụ lao động cho khách hàng (wages, salaries and tips) đều phải khai và đóng thuế lợi tức, trừ khi các khoản tiền này thuộc một quy định miễn thuế đặc biệt. Lợi tức phải đóng thuế có thể ở dưới một dạng khác không phải bằng tiền mặt, được trả cho quý vị dưới hình thức trao đổi tài sản hay đổi công. Giá trị của các tài sản được trao đổi hay việc đổi công phải được tính theo thị giá và đóng thuế toàn phần. Đôi bên tham gia các quá trình đổi vật hay đổi công này đều phải khai trên hồ sơ thuế của mình, sử dụng mẫu đơn khai thuế 1040.
Những ví dụ kể trên không bao gồm tất cả những nguồn lợi tức phải khai và không phải khai thuế. Muốn biết thêm chi tiết, xin tham khảo thêm ấn bản số 525 (Publication 525, Taxable and Nontaxable Income). Quý vị có thể in hay đọc ấn bản này trực tiếp từ mạng thông tin điện tử của IRS. Ngoài ra, quý vị cũng có thể yêu cầu IRS gởi ấn bản này đến tận nhà cho quý vị khi gọi số 800-829-3676.