NHỮNG AI PHẢI KHAI
VÀ NỘP HỒ SƠ THUẾ?
THÚY CHI – IRS/SPEC
(Nguyên bản tiếng Anh của tài liệu này trích trong Publication 501 của Sở Thuế Vụ Liên Bang Hoa Kỳ. Quý vị có thể tham khảo ấn bản 501 trực tiếp từ mạng thông tin của IRS tại địa chỉ www.irs.gov).
Nếu quý vị là công dân hay thường trú dân Hoa Kỳ, việc quý vị có phải khai và nộp hồ sơ thuế lợi tức Liên bang hay không tùy thuộc vào (1) tổng thu nhập trong năm của quý vị, (2) cương vị khai thuế, (3) tuổi tác, và (4) quý vị có phải là người sống phụ thuộc vào người khác hay không. Đối với hầu hết người khai thuế, danh mục các quy định về việc khai và nộp đơn thuế (Filing Requirements Chart) trong ấn bản 501 cung cấp chi tiết về mức thu nhập tổng cộng trong năm căn cứ trên tuổi tác sẽ giúp quý vị biết được quý vị có cần phải nộp hồ sơ khai thuế. Trường hợp quý vị là người sống phụ thuộc vào người khác, hay nếu có người sống phụ thuộc vào quý vị, Table 2 trong ấn bản 501 sẽ giúp quý vị hiểu rõ hơn các quy định khai thuế dành cho người sống phụ thuộc. Ngoài ra, quý vị có thể phải khai thuế nếu một trong các tình huống ghi trên Table 3 của ấn bản 501 áp dụng vào trường hợp của quý vị.
Ngay cả khi quý vị không nợ thuế chính phủ, quý vị vẫn phải nộp đơn khai thuế nếu những điều đã được quy định áp dụng trên trường hợp của quý vị. Nếu theo quy định của luật thuế, quý vị phải nộp hồ sơ khai thuế mà không làm theo yêu cầu, quý vị có thể bị phạt. Trường hợp quý vị cố ý không khai và nộp hồ sơ thuế, quý vị có thể bị truy tố hình sự.
1. Tổng thu nhập. Tổng thu nhập gồm tất cả các nguồn lợi tức không được miễn thuế quý vị nhận được trong năm dưới hình thức tiền mặt, vật dụng, tài sản hay dịch vụ cung cấp cho quý vị. Trường hợp quý vị là người kết hôn và vợ chồng quý vị sống ở tiểu bang theo luật tài sản chung, một nửa của bất cứ nguồn lợi tức nào được định nghĩa theo luật tiểu bang là tài sản chung của hai người có thể được xem là của quý vị.
Đối với những người làm nghề tự do: Nếu quý vị là người có những hoạt động kinh doanh tự do như cung cấp các dịch vụ cho người khác, chẳng hạn, quý vị là thợ uốn tóc hay kỹ thuật viên ngành móng thẩm mỹ không làm việc cho chủ tiệm nhận lương tháng, lương tuần. Tổng thu nhập của quý vị trong nghề này là tất cả các phiếu trả tiền quý vị nhận được. Trường hợp quý vị là người làm việc tự do (theo hợp đồng) trong các ngành nghề liên quan đến việc sản xuất, sửa chữa máy móc, hay khai thác mỏ, tổng thu nhập trong kinh doanh của quý vị là tổng số tiền bán hàng trừ đi các chi phí sản xuất. Nếu quý vị có những nguồn thu nhập khác từ các nguồn đầu tư, thu nhập phụ, các hoạt động hay nguồn lợi khác, quý vị phải cộng chung với nguồn lợi tức kinh doanh tự do để tính tổng thu nhập trong năm của quý vị.
2. Cương vị khai thuế. Thông thường, cương vị khai thuế của quý vị tùy thuộc vào tình trạng độc thân hay kết hôn của quý vị. Trong một vài trường hợp, cương vị hôn nhân cũng dựa vào một số các yếu tố khác. Quý vị được xem như người khai thuế độc thân hay đang kết hôn căn cứ trên tình trạng hôn nhân của quý vị vào ngày cuối cùng của năm thuế, thường đối với hầu hết mọi người khai thuế là ngày 31 tháng 12 hằng năm.
3. Tuổi tác. Tuổi tác là yếu tố quyết định việc quý vị có phải nộp hồ sơ khai thuế hay không nếu như vào ngày cuối cùng của năm thuế quý vị đã đủ 65 tuổi hay nhiều tuổi hơn. Cho năm thuế 2006, quý vị được xem như đã đủ 65 tuổi nếu quý vị sinh trước ngày 2 tháng 1 năm 1942.
4. Người sống phụ thuộc vào người khác. Một cá nhân dù là người sống phụ thuộc vào người khác vẫn phải khai và nộp hồ sơ thuế. Việc khai thuế của cá nhân này tùy thuộc vào số tiền họ kiếm được khi làm việc (earned income), tiền kiếm được không từ việc làm (unearned income), và tổng thu nhập hằng năm (gross income).
Mức miễn thuế cá nhân cho người sống phụ thuộc: Quý vị được quyền khai nhận một xuất miễn giảm cá nhân cho mỗi người sống phụ thuộc vào quý vị. Quý vị vẫn có thể khai miễn nhận miễn giảm cá nhân cho người sống phụ thuộc vào quý vị ngay cả khi người này có nộp hồ sơ khai thuế cho họ.
Kể từ năm 2005, thuật ngữ “người sống phụ thuộc – dependent” bao gồm những người sau đây:
Con cái đủ tiêu chuẩn (a qualifying child), hoặc
Thân nhân trong gia đình đủ tiêu chuẩn (a qualifying relative).
Quý vị có thể khai nhận xuất miễn thuế cá nhân cho con cái đủ tiêu chuẩn hay người thân trong gia đình đủ tiêu chuẩn chỉ khi người sống phụ thuộc hội đủ cả ba điều kiện sau đây:
1. Tiêu chuẩn là người khai thuế còn sống phụ thuộc vào người khác (Dependent taxpayer test).
2. Tiêu chuẩn khai chung hồ sơ thuế với người khác (Joint return test).
3. Tiêu chuẩn công dân hoặc thường trú dân Hoa Kỳ (Citizen or resident test).
Người sống phụ thuộc vào người khác khi khai thuế sẽ không nhận được xuất miễn thuế cá nhân. Nếu quý vị có thể khai để nhận một mức miễn thuế cá nhân cho người sống phụ thuộc vào quý vị, người này không thể nhận được phần miễn thuế cá nhân của họ khi họ khai để nộp một hồ sơ thuế lợi tức riêng. Điều này hoàn toàn đúng và được áp dụng ngay cả khi quý vị không khai người sống phụ thuộc trên hồ sơ thuế của quý vị, hay khi số tiền được miễn thuế giảm đi hoặc bị triệt tiêu theo quy định hủy bỏ từng bước (phaseout rule).
* Trách nhiệm của cha mẹ khi khai con cái trên hồ sơ thuế: Nếu một đứa con sống phụ thuộc vào quý vị phải khai và nộp hồ sơ thuế lợi tức riêng vì bất cứ lý do gì không thể thực hiện được việc này, chẳng hạn, cháu còn quá nhỏ, cha mẹ hoặc người bảo trợ hay người đại diện chịu trách nhiệm pháp lý cho cháu phải nộp hồ sơ thuế cho cháu. Nếu đứa trẻ không thể ký tên trên hồ sơ thuế, cha mẹ hoặc người bảo trợ phải ký tên thay cho đứa trẻ bằng cách viết thêm chữ “BY PARENT FOR MINOR CHILD” bên cạnh chữ ký của mình.
* Lợi tức làm việc: Lợi tức làm việc là tiền lương quý vị nhận được, gồm lương tháng, lương ngày hay lương tuần, chi phí trả công cho công việc làm mang tính chuyên nghiệp, hay bất cứ khoản thù lao nào quý vị nhận được cho công việc quý vị đã thực hiện. Riêng áp dụng cho việc xác định các yêu cầu và tiêu chuẩn giảm thuế, lợi tức làm việc cũng bao gồm bất cứ khoản tiền học bổng nào quý vị phải khai trên nguồn tổng thu nhập trong năm.
* Lợi tức của trẻ em: Tất cả mọi khoản tiền một đứa trẻ kiếm được khi làm việc hay cung cấp bất cứ dịch vụ gì cho ai sẽ là tổng thu nhập của đứa trẻ. Điều này vẫn hoàn toàn đúng ngay cả khi cha mẹ đứa trẻ có quyền nhận nguồn tiền của đứa trẻ. Nếu đứa trẻ không đóng thuế trên nguồn lợi tức này, cha mẹ sẽ phải chịu trách nhiệm về số tiền thuế còn thiếu.
* Lợi tức không do làm việc: Nguồn lợi tức kiếm được không do làm việc gồm tiền lãi phân phối từ một tài khoản tín dụng, lãi cổ phần, tiền lời khi mua bán tài sản, trợ cấp lưu niên dành cho con cái nếu cha mẹ hay người phối ngẫu đã qua đời.
* Chọn khai nguồn lợi tức không do làm việc của con cái trên hồ sơ thuế của cha mẹ: Quý vị có thể khai chung các khoản tiền lãi phân phối từ một tài khoản tín dụng hay lãi cổ phần của con cái trên hồ sơ thuế của quý vị. Nếu quý vị quyết định làm việc này, đứa trẻ sẽ không phải khai và nộp hồ sơ thuế lợi tức, tuy nhiên, tất cả những điều kiện sau đây phải được thỏa đáng:
1/ Con cái của quý vị còn dưới 14 tuổi vào cuối năm 2006. (Những đứa trẻ sinh vào ngày 1 tháng 1 năm 1993 được xem như đã 14 tuổi cho năm thuế 2006; trong trường hợp này, quý vị không thể chọn khai thuế cho đứa trẻ).
2/ Nếu quý vị không khai thuế lợi tức cho đứa trẻ trên hồ sơ thuế của quý vị, đứa trẻ phải nộp hồ sơ thuế lợi tức cho nămm thuế 2006.
3/ Tổng thu nhập của đứa trẻ chỉ gồm các khoản lợi tức phân phối từ quỹ tín dụng và lãi cổ phần (bao gồm các khoản lãi tư bản phân phối cho đứa trẻ và các khoản lãi cổ phần phân phối suốt đời cho đứa trẻ thuộc quỹ Alaska Permanent Fund dividends).
4/ Tổng số tiền lãi tín dụng và lãi cổ phần ít hơn $8,000.
5/ Đứa trẻ đã không phải đóng thuế phỏng định cho năm thuế 2006 và cũng không có khoản tiền nào đóng thừa trong năm 2005 sẽ được trừ lại trong năm 2006 (Điều này được căn cứ trên các khoản tiền trả cho đứa trẻ hay đứa trẻ đóng thuế dưới tên và số an sinh xã hội của cháu).
6/ Đứa trẻ không phải đóng thuế tạm thu trên nguồn thu nhập trong năm theo quy định của luật truy thu thuế tạm thu.