BÁNH HỎI MIỀN TRUNG
SƯU TẦM TRÊN INTERNET
Đối với những người yêu ẩm thực miền Trung, có lẽ mỗi lần ghé thăm vùng đất này sẽ không thể nào bỏ qua cơ hội thưởng thức bánh hỏi dân dã mà khó quên...
Bánh hỏi là một món ăn dân dã, có ở nhiều nơi. Tuy nhiên ngon nhất và trở thành đặc sản quê hương phải kể đến bánh hỏi ở khu vực nam miền Trung.
Ngày nay, để có một khẩu phần bánh hỏi ngon phải có nhiều món kèm như lòng heo, thịt nướng, thịt quay và rau sống. Với người Bình Định, Phú Yên, bánh hỏi ăn kèm lòng heo đã trở thành quen thuộc. Trên các nẻo đường ở những địa phương này, đâu đâu cũng có món bánh hỏi lòng heo. Loại này ngon miệng, ăn no lại phù hợp với túi tiền. Có người đến đây ăn bánh hỏi lòng heo riết rồi thành quen, nhớ và thèm. Khi xa miền Trung nhiều năm, họ cũng không quên được món này.
Không chỉ được bày bán ở các quán, ngày nay bánh hỏi còn là một trong những món ngon có mặt trong nhiều gia đình mỗi lần nhà có đám tiệc. Khác với bánh hỏi bình dân bán ở quán, bánh hỏi trong mỗi lần đám tiệc được trang trí công phu hơn, không chỉ ăn kèm lòng heo mà “sang” hơn, đa dạng hơn với nem nướng, thịt nướng, thịt quay. Qua bàn tay khéo léo của các bà các chị, bánh hỏi và thịt, rau được bày biện hài hòa, hấp dẫn, vừa ngon miệng vừa ngon mắt. Mỗi đĩa bánh hỏi được xếp đều đặn, thoa dầu ăn phi hẹ xanh ngắt thơm dịu, phần nhưn bên trong lại “trang điểm” cho đĩa bánh đủ đầy và phong phú hơn. Ăn bánh hỏi ngon còn phải kèm theo một chén nước mắm pha loãng cùng với ớt, tỏi, đường, chanh; kèm rau sống dưa leo.
Ăn bánh hỏi mà không có lá hẹ thì coi như mất ngon. Lá hẹ sau khi thái nhỏ, xào qua dầu ăn cho thơm phết lên từng tấm bánh trước khi ăn. Hương vị chính của món bánh hỏi là do lá hẹ khử dầu tạo nên, vừa thơm vừa bùi mà không cần đến bất kỳ thứ rau thơm nào ăn kèm.
Bánh hỏi là món ăn dân dã nhưng hấp dẫn lạ kì, nếu có dịp ghé miền đất miền Trung, bạn đừng quên thưởng thức đủ các biến tấu đa dạng của món bánh đặc biệt này.
Bánh hỏi Bình Định: Món ngon miền thượng võ
Bình Định không chỉ nổi tiếng là một miền đất với nhiều môn võ cổ truyền mà còn được nhiều người biết đến với những bãi biển trong xanh, hút hồn bao du khách. Không chỉ có thế, đến Bình Định bạn còn được thưởng thức nhiều món ăn ngon, hấp dẫn, trong đó, thứ không thể bỏ qua là bánh hỏi - một món quà quen thuộc rất đỗi bình dị trong cuộc sống hàng ngày. Không chỉ phổ biến ở các vùng nông thôn, bánh hỏi cũng rất được yêu thích ở thành phố. Nhiều gia đình còn dùng bánh hỏi để ăn thay cơm hay đãi bạn mỗi dịp nhà có khách vốn được nhiều bà nội trợ lựa chọn.
Khi đến du lịch Bình Định, bạn không nên bỏ qua ẩm thực tại đây. Với món bánh hỏi đã trở thành đặc sản riêng của của mỗi vùng Đất Võ. Nếu kể các ẩm thực vùng Miền Trung này, thì bánh hỏi cũng chiếm một phần không hề nhỏ. Không những trong các bữa ăn hằng ngày mà chúng còn góp mặt trong các mâm cỗ cưới hỏi, cúng tế.
Với nhiều du khách vẫn thường hỏi: “Không biết bánh hỏi có từ lúc nào. Và tại sao người ta lại đặt tên là bánh hỏi?” Theo dân Bình Định, bánh hỏi đã có lâu đời. Chúng được làm từ bột gạo với nhiều truyền thống khác nhau, nhưng thứ bánh hỏi của “Xứ Nẫu” vẫn cứ là lạ. Lúc đầu mới làm ra loại bánh lạ này, ai thấy cũng… hỏi là thứ bánh gì? Cái tên bánh hỏi có lẽ đã được khai sinh từ đó!
Bánh hỏi được làm bằng bột gạo, là loại gạo tẻ ngon hoặc gạo thơm. Gạo được đãi kỹ để loại bỏ tạp chất và sau đó được ngâm bằng nước sạch qua một đêm. Lượng nước phải phù hợp với lượng gạo đem ngâm thì bột xay mới mịn và trắng. Sau giai đoạn này, bột sẽ được nhồi và cho vào khuôn bánh hỏi. Khuôn được làm bằng đồng có dạng hình trụ hoặc chữ nhật với nhiều lỗ nhỏ. Bánh hỏi có ngon hay không phụ thuộc vào đường kính lỗ. Nếu lỗ quá lớn thì sợi bánh hỏi sẽ lớn và không đẹp. Cuối cùng là giai đoạn hấp cách thuỷ bánh khoảng 3 phút trong nồi hấp. Bánh chín được đem ra để nguội, dùng dầu lạc thoa lên mặt bánh để bánh không bị khô hay dính vào nhau.
Khi đến với Đất Võ Bình Định, bạn sẽ đến câu ca:
Bánh xèo bánh đúc có hành hoa.
Bánh hỏi thiếu hẹ như ma không kèn
cũng là vì thế. Với việc ăn chúng với lá hẹ sẽ rất ngon. Ngoài việc dùng xì dầu làm nước chấm rất ngon, bánh hỏi cũng có thể chấm với nước mắm pha loãng với gia vị là ớt, tỏi, đường, chanh, bột ngọt... Không như, bạn có thể thêm chút chút dầu phộng hoặc dầu dừa đã khử hành chín.
Với việc nấu cháo hơi loãng với huyết heo ninh nhừ, thịt nạc băm nhuyễn, thêm chút gia vị tiêu, hành, bột ngọt cho vừa ăn. Và ăn kèm theo bánh hỏi được xem là món khoái khẩu của người đất võ.
Ở các chợ quê, bánh hỏi thường được để trong thúng lót sẵn lá chuối và đậy kín ở trên. Khi ăn, bánh mới được phết một lớp lá hành hoặc lá hẹ xanh thái nhỏ kèm với hành khô lên trên tùy theo sở thích của từng người. Miếng bánh hỏi trắng muốt ăn nóng vừa dai vừa dẻo, lại có mùi thơm của gạo và hành phi.
Bánh hỏi được người dân Bình Định rất ưa thích và thường ăn kèm với thịt heo luộc hoặc thịt heo quay. Ở thành phố Qui Nhơn, bánh hỏi ăn với lòng heo và một bát cháo lòng nóng hổi, vốn là một trong số những món điểm tâm phổ biến và được nhiều người ưa chuộng.
Cái ngon đậm đà của bánh hỏi lòng heo phải kể đến nước chấm. Người miền Trung luôn dùng nước chấm trong các bữa ăn. Mỗi món ăn phải dùng kèm với một loại nước chấm riêng để làm nổi bật được hương vị đặc trưng cho từng món. Bánh hỏi cũng không ngoại lệ. Nước chấm thường là mắm mộc nhĩ, nhìn sóng sánh đẹp mắt trong từng giọt nâu đượm. Khi ăn, vị mặn còn đọng lại nơi đầu lưỡi, hương thơm quyện trong vị the the của ớt thái sợi, chút tỏi giã nhuyễn và vài giọt nước cốt chanh trong vắt.
Nhấc đũa, miếng bánh ngập trong chén nước chấm đậm đà sẽ khiến bạn ngất ngây trong cái vị chua chua ngọt ngọt, vị thanh thanh nhẹ nhàng của từng sợi bánh trắng tinh, ráo rỏng. Đĩa lòng ăn kèm với bánh phải có đủ tim, gan, cật, phèo non và thịt ba chỉ. Lòng ngon phải thật giòn và ngọt. Thịt luộc không quá khô để khi ăn, thực khách có thể cảm nhận trọn vẹn được vị bùi béo mọng nước trong từng sớ thịt.
Người Bình Định thích ăn kèm bánh hỏi với cháo. Thông thường, cháo được nấu loãng với thịt nạc băm, không quên thêm một chút tiêu và hành xanh. Khi ăn, bạn phải húp cháo sột soạt khi còn nghi ngút khói mới đúng điệu bánh hỏi cháo lòng. Thực khách vừa ăn vừa thăm hỏi lẫn nhau làm cho cuộc gặp mặt thêm phần rôm rả, thắm đượm nghĩa tình làng xóm. Bánh hỏi, một món ăn dân dã mà lại hấp dẫn lạ kì. Nếu có dịp đến miền thượng võ, bạn đừng quên nhắc tên bánh hỏi…
Ngất ngây vơi món bánh hỏi, lòng heo đất Phú Yên
Nếu có dịp du lịch đến Phú Yên, ngoài ngắm những cảnh đẹp như mơ bạn không thể bỏ qua những món đặc sản của Xứ Nẫu, trong đó có món bánh hỏi lòng heo ngon nổi tiếng. Món bánh hỏi gắn bó mật thiết đến nỗi người dân bảo rằng "đến đây mà chưa ăn qua món này thì coi như chưa tới". Đó chính là bánh hỏi lòng heo đất Phú Yên
Ở Phú Yên, bánh hỏi được làm từ bột gạo và có quy trình chế biến đặc biệt công phu, tỉ mỉ. Bánh hỏi thường gia vị thêm mỡ hành, ăn kèm với thịt quay, thịt nướng, lòng heo… đây là món ăn không thể thiếu trong những dịp lễ, cúng giỗ, cưới hỏi, lễ cúng ở đình, chùa của người dân và là một nét văn hóa ẩm thực của các địa phương.
Tiêu chuẩn của một đĩa bánh hỏi ngon là cọng bánh phải nhỏ bằng que tăm tre, các miếng bánh không bị rời ra hay vón cục, khi cắn vào miệng người ăn không thấy bở, lúc nhai kỹ thì cảm nhận được vị ngọt của bột gạo, vị béo của dầu dừa và mùi thơm của rau hẹ.
Tất cả hỗn hợp ấy sẽ hòa lẫn cùng vị bùi của miếng gan heo, vị béo của miếng phèo non hoặc miếng thịt ba chỉ được luộc khéo để thành món ăn sáng được xếp vào hàng đặc sản của vùng đất một thời nổi tiếng.
Ăn bánh hỏi, bạn hoàn toàn yên tâm về sự ngon, lành của nó. Màu trắng đục là màu của bột gạo, vì bất cứ hóa chất nào trộn vô bột đều không thể hấp thành bánh. Người ta thêm lá hẹ thái nhỏ phi dầu bóng loáng thoa lên miếng bánh trông thật mướt mắt. Từng miếng bánh hỏi trắng tinh, óng ánh sắc xanh của lá hẹ chỉ nhìn thôi cũng đã cồn cào.
Riêng giai đoạn chọn thịt, luộc lòng cũng không phải là điều đơn giản. Muốn đĩa lòng heo được ngon, người chủ phải chọn con heo mới thịt. Đĩa lòng phải có đủ tim, gan, cật, phèo non và nhất định không thể thiếu miếng thịt ba chỉ, loại lấy dưới nây bụng. Khi luộc, thịt và lòng được xâu vào một sợi lạt tre, chờ nước sôi già thả nguyên xâu lòng vào chừng mười phút.
Vấn đề quan trọng của việc luộc thịt và lòng không phải là làm thế nào cho chín mà phải làm thế nào cho ngon. Muốn lòng và thịt ngọt ngon, có độ giòn thì sau khi vớt thịt khỏi nồi nước sôi lập tức thả ngay vào một thau nước đá cục được chuẩn bị sẵn. Chính cái lạnh của đá sẽ làm cho bề mặt miếng thịt se lại, giữ nước ngọt của thịt và đặc biệt làm cho miếng thịt, miếng lòng vừa trắng vừa giòn.
Mỗi khi ăn, từng lá bánh được gỡ bày ra đĩa rồi phết lên đó hỗn hợp dầu dừa pha với lá hẹ xắt thật nhỏ. Dầu dừa phải là loại dầu ép tay vàng óng có màu mật ong được thắng tới thơm lừng. Lá hẹ phải là loại hẹ chỉ, hơi cay và thơm (không bao giờ dùng hành lá hay hẹ trâu lớn cọng mà không hương vị như ở thành phố). Rồi là thứ nước nhìn vào sóng sánh rất bắt mắt, khi nếm, một lúc lâu sau vẫn còn vị mặn, mùi thơm đọng trên đầu lưỡi.
Dùng kèm bánh hỏi là các loại rau sống và chuối chát non được xắt lát mỏng (tên gọi loại chuối nhiều hột thường dùng để ngâm rượu), để hưởng hết hương vị ngọt bùi của hạt gạo quê hương, người ta không ăn với tôm chà bông như kiểu ăn của người Huế hay ăn cùng nhân tôm thịt theo kiểu người Sài Gòn mà lại ăn cùng lòng heo – thịt luộc. Một đĩa lòng heo dọn kèm đĩa bánh hỏi, cộng thêm đĩa rau sống tươi xanh và chén mắm pha gia vị vừa phải sẽ tạo nên hương vị đậm đà đặc biệt.
Bởi thế, ta có thể ăn bánh hỏi bất kể sáng, trưa, chiều, tối đều rất ngon. Bánh hỏi nổi tiếng nhất là ăn kèm với lòng heo luộc và một bát cháo loãng, nấu bằng huyết và thịt nạc băm ngọt lịm. Đĩa lòng heo luộc rất khéo, đủ tim, gan, cật, phèo non và thịt ba chỉ, vừa giòn lại vừa mềm, ngọt. Nhớ phải húp cháo sột soạt lúc còn nghi ngút khói mới đúng điệu.