XÔI HÀ TIÊN, XÔI CHÂU ĐỐC..., XÔI MIỀN TÂY
Sưu TẦm Trên Internet
Xôi Hà Tiên
Xôi là món ăn bình dị làm từ nếp nhiều nơi có nhưng thưởng thức món ăn này tại Hà Tiên lại khác lạ: vẻ bóng bẩy, óng ánh của xôi khiến du khách không kiềm lòng được.
Xôi được nấu từ nếp thơm nên khi vừa chín đã thơm lừng. Đặc biệt, phụ nữ Hà Tiên nấu xôi rất khéo, hạt nếp chín có màu trắng ngà bóng lưỡng, thoạt nhìn đã kích thích thị giác và truyền xung thần kinh đến não tạo cảm giác thèm ăn nơi đầu lưỡi. Nếu chỉ ăn xôi không cũng thấy ngon vì mùi thơm lừng của nếp và độ vừa ăn. Xôi Hà Tiên có 2 loại ngọt và mặn. Xôi ngọt có thêm nước dừa sặc sánh và xoài chín được chế biến sền sệt như nước sốt. Bên trên để thêm chút dừa nạo sợi. Ăn vào béo ngậy, thơm tho. Xôi mặn Hà Tiên không để nhiều gia vị, thịt như các nơi khác. Xôi mặn Hà Tiên chỉ có lớp tôm khô giã sợi nhuyễn để trên bề mặt nhưng hương vị rất đậm đà. Mỗi gói xôi Hà Tiên nhỏ gọn nằm trong lòng bàn tay. Người ăn ít nhất cũng phải thấy thèm ăn thêm nữa khi đã ăn hết gói xôi.
Du khách nào đã từng đi Hà Tiên, dường như ai cũng đã thử qua món xôi Hà Tiên nổi tiếng. Cách nấu xôi của người Hà Tiên khi mô tả qua có lẽ cũng không khác cách nấu xôi của các vùng khác là mấy, nhất là các nơi khác trong khu vực miền Tây. Quá trình nấu xôi từ khâu ngâm gạo, đến khi thêm nước cốt dừa đều không có bí quyết nào quá đặc biệt, thế nhưng cách làm kỹ lưỡng và cẩn thận của người Hà Tiên đã khiến xôi nếp bình dị thêm thơm ngon hơn rất nhiều. Xôi mặn Hà Tiên rất ít gia vị, chỉ có tôm khô giã rắc trên mặt xôi nhưng vị đậm đà đến lạ lùng. Với xôi ngọt, thực khách có thể thưởng thức xôi xoài hay xôi hột gà. Để có món xôi xoài, người ta chỉ rắc thêm lên mặt xôi trắng lớp đậu xanh cà đã giã nhuyễn và rang vàng, rồi đến lớp xoài chín mềm đã cắt thành từng lát nhỏ mỏng. Món xôi xoài ăn khá lạ miệng có vị vừa béo, vừa ngọt lẫn một chút chua và thơm nức mùi xoài. Sự trộn lẫn hương vị độc đáo này có lẽ chỉ ở Hà Tiên mới có. Với món xôi hột gà, hương vị lại độc đáo theo một kiểu khác. Trong món này ngoài lòng đỏ trứng gà, người ta còn sử dụng cơm sầu riêng vừa có độ dẻo vừa thơm và rất ngậy. Làm món xôi hột gà cầu kỳ hơn xôi xoài một chút. Lòng trắng trứng gà, cơm sầu riêng được nấu chung với bột gạo và chút đường để thành hỗn hợp sệt ngọt thơm, vàng ươm. Khi dùng xôi người ta rưới nước sốt này lên xôi và thêm lên trên mặt một ít dừa sợi bào đã xào chung với đường thốt nốt. Hương vị độc đáo và khá hoàn hảo của món xôi này khiến nhiều người liên tưởng đến món xôi xiêm Châu Đốc rất nổi tiếng, nhưng nó lại mang nét đặc trưng rất riêng của riêng người Hà Tiên mà chẳng nơi nào có được.
Xôi Xiêm Châu Đốc
Xôi Xiêm Châu Đốc là một trong những nét đặc trưng của ẩm thực Châu Đốc mà hầu như những ai yêu mến miền đất này hay kể cả những người chỉ vừa đặt chân đến đây lần đầu tiên cũng đều biết đến.
Nói về Châu Đốc, ai cũng biết đây là miền đất tập trung khá nhiều dân tộc sinh sống nên ẩm thực nơi này cũng quy tụ nhiều tinh túy trong nghệ thuật ăn uống mang đậm nét văn hóa rất riêng. Trong cái riêng biệt ấy có món Xôi Xiêm giản dị nhưng khá độc đáo để lại ấn tượng sâu sắc với bất cứ ai đã từng thử qua. Dù nguồn gốc của món ăn này là từ Thái Lan nhưng khi du nhập vào Châu Đốc, nó lại mang hương vị vùng miền khác biệt. Được xôi từ gạo nếp ngon đã ngâm mềm, xôi phải vừa chín không quá khô và không nhão. Khi nấu xôi người ta thường cho ít lá dứa thơm dưới nồi nước, nếp được hấp chín bằng hơi nước có mùi lá dứa thơm nhẹ rất hấp dẫn. Xôi Xiêm Châu Đốc có lớp nhân phủ lên trên còn gọi là nước xốt. Nước xốt sệt thơm vừa, ngọt nhẹ, hơi béo và bùi, được chế biến rất khéo từ nước cốt dừa, lòng đỏ trứng, đường thốt nốt, bột mì. Đôi khi ngoài lớp nước xốt sệt thơm ngon còn có chút đậu xanh hấp tán nhuyễn và một ít sầu riêng. Nhiều người cho rằng món xôi nguyên gốc của người Thái là món ngọt, ngọt đậm, thơm nồng và rất béo. So với đặc điểm nguyên gốc này, món Xôi Xiêm Châu Đốc có hương vị hài hòa nhẹ nhàng hơn, trở nên đặc sắc một cách đầy nghệ thuật bởi có sự trộn lẫn những tinh hoa văn hóa ẩm thực vùng miền rất phù hợp với khẩu vị người Việt.
Xôi miền Tây
Xôi được xem như món ăn sáng dằn bụng rất nhanh gọn ở miền Tây, xôi được bán hầu hết ở khắp các chợ. Ở miền Tây, mỗi sớm mai thức dậy thật dễ dàng để bắt gặp hình ảnh những chiếc xe đạp nhỏ chở những mẹt xôi đầy ắp, khói nghi ngút thơm lừng, màu sắc vô cùng bắt mắt ở khắp các ngõ hẻm, khu chợ.
Xôi bắp
Được nấu kỳ công từ những hạt bắp dẻo thơm, xôi bắp trắng ngà vàng như sự hòa quyện đầy hữu duyên giữa hạt nếp và hạt bắp. Cách nấu xôi bắp thoạt nhìn thì đơn giản nhưng cũng khá kì công và trải qua nhiều giai đoạn. Đầu tiên bắp được ngâm với nước vôi rồi cho lên nấu cho bong vỏ, hạt mềm là được.
Đậu xanh là nguyên liệu thường được dùng khi nấu xôi ở miền Tây, bởi hạt đậu xanh bùi thơm và có vị béo rất hấp dẫn. Đậu xanh đem nấu chín và nghiền nát ra, kế tiếp sẽ đem bắp nấu chín, đậu xanh và gạo nếp đem đồ lên cho chín. Khi thấy khói nghi ngút, mùi thơm bốc tỏa cũng là lúc có thể thưởng thức món xôi bắp dân dã. Ở miền Tây trước khi ăn xôi bắp sẽ cho lên phía trên ít hành phi và muối đậu phộng để tăng thêm sự đẹp mắt.
Xôi vò
Xôi vò đúng như tên gọi của mình là trước khi thưởng thức bạn phải dùng tay vò từng hạt nếp béo thành những hạt nhỏ như hột nhãn. Món xôi này nấu khá đơn giản là chỉ gồm đậu xanh, nếp và cốt dừa.
Xôi nấu xong có màu vàng pha lẫn chút trắng trông dung dị mộc mạc nhưng lại vô cùng hấp dẫn với những ai từng một lần đặt chân đến miền Tây. Gạo nếp cái dẻo thơm sẽ được đem đồ chung với phần đậu xanh đã nấu mềm nhừ, sau đó cho đường, chút muối và cốt dừa vào, đến khi thấy mẻ xôi bốc khói nghi ngút, thơm nồng mùi gạo quyện trong cốt béo khi ấy có thể lấy ra thưởng thức.
Xôi sầu riêng
Sầu riêng là loại trái đặc trưng ở miền Tây, ngoài xay sinh tố, sầu riêng còn được dùng để nấu xôi. Xôi sầu riêng cầu kỳ và có thể xem là loại xôi khó tìm thấy nhất trong các gánh hàng xôi bày bán rải rác dọc các con phố miền Tây.
Nguyên liệu dùng để nấu món xôi này rất đơn giản gồm có sầu riêng, nếp, cốt dừa. Nếp dẻo vo sạch, ngâm nước lạnh khoảng bốn tiếng, sau đó rút và bắc lên xửng hấp. Nếp phải là loại nếp rặt, trọng lượng nếp nhiều, ít tùy theo người ăn.
Trong thời gian nấu xôi được xới cho đều. Khi nếp chín, đổ ra thau, trộn vào 1 ít nước dừa nêm hơi mằn mặn. Sốt sầu riêng sẽ được chế biến bằng cách lấy nước dừa cho lên bếp đun nóng, sau đó cho thịt sầu riêng vào khuấy đều, nêm ít đường cho vừa ăn. Cho vào ít bột cho sền sệt là xong. Xôi chín bắc ra cho một chút đường vào và trộn đều. Xới xôi ra đĩa, múc sốt sầu riêng phủ lên bề mặt xôi là món ăn hoàn thành.
Món xôi đã hoàn thành có hương thơm đặc trưng và khi cho xôi vào miệng nhai, những hạt nếp mềm, dẻo hòa quyện cùng hương thơm đặc trưng từ sầu riêng sẽ mang đến cho bạn một cảm giác thật ngon miệng. Đặc biệt món ăn sẽ làm mê mẩn những 'tín đồ' thích món sầu riêng.
Xôi mít lá cẩm
Xôi mít lá cẩm có mùi thơm hấp dẫn thêm vào màu lá cẩm tím rất đẹp mắt là món ăn hấp dẫn thị giác ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Nguyên liệu nấu xôi gồm nếp, mít, nước cốt dừa và lá cẩm. Nếp sau khi được nấu chín với cốt lá cẩm và cho từng chút một vào múi mít to, dày thịt. Phía trên từng múi mít rưới lên chút nước cốt dừa, dừa sợi và ít muối vừng. Khi thưởng thức bạn có thể chỉ ăn xôi hoặc ăn cả xôi cả mít đều rất ngon.