PHONG TRÀO QUẦN CHÚNG
TẠI VIỆT NAM
QUA VỤ XỬ
TS CÙ HUY HÀ VŨ
(Thanh Phương, 4.4.2011)
Hôm thứ Hai 04/04/2011, trong một phiên xử chỉ diễn ra trong nửa ngày, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội tuyên án Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ 7 năm tù với tội danh "truyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam".
Luật sư Nguyễn Thị Dương Hà, vợ của Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ là người duy nhất của gia đình được vào dự. Trả lời phỏng vấn báo chí sau phiên xử, bà Dương Hà tố cáo một phiên xử trái pháp luật:
"Đây là một vụ án được dựng lên để chống lại ông Cù Huy Hà Vũ, như chính ông Cù Huy Hà Vũ đã nói tại phiên tòa. Với một bản án đã dựng nên, ngay từ đầu đến cuối, tất cả các chứng cứ đều do họ sắp đặt ra. Vì sự sắp đặt này cho nên tất cả những gì chứng cứ được thu thập đều hoàn toàn bất hợp pháp. Chứng cứ này hoàn toàn không có giá trị về mặt pháp lý.
Trong phiên tòa, chủ tọa phiên tòa là ông Nguyễn Hữu Chính đã không làm đúng bổn phận của người chủ tọa phiên tòa. Theo điều 214, ông Nguyễn Hữu Chính phải công bố những chứng cứ mà các luật sư đã đòi hỏi. Thế nhưng, ông ấy đã không làm điều đó. Đầu tiên là chủ tọa phiên tòa đã đuổi luật sư Trần Vũ Hải ra khỏi phiên tòa, chỉ vì luật sư Hải đòi ông này phải thực hiện điều 214. Sau đó, các luật sư Hà Huy Sơn, Trần Đình Triển và Vương Thị Thanh cũng kiên quyết đòi ông Nguyễn Hữu Chính thi hành điều 214 của Luật Tố tụng Hình sự.
Người chủ tọa phiên tòa cũng kiên quyết không thì hành điều khoản này, cho nên tất cả các luật sư cũng bỏ về hết. Một mình ông Cù Huy Hà Vũ ở lại tòa. Tất nhiên là bị ở lại tòa để nghe hội đồng xét xử. Phiên tòa hoàn toàn trái pháp luật, bởi vì khi ông Vũ nói, là thẩm phán bảo "Dừng lại, dừng lại !», "Biết rồi !". Họ bảo ông Vũ trả lời là "Có" hay "Không", hoặc không cho ông Vũ trình bày. Cuối cùng, tòa đã tuyên một bản án trái pháp luật là 7 năm tù, trong lúc ông Cù Huy Hà Vũ không được quyền tự bảo vệ mình. Nhưng ông Vũ đã tuyên bố một câu cuối cùng, cho dù không được quyền phát biểu : "Tổ Quốc và Nhân Dân Việt Nam sẽ phá án cho tôi, công dân Cù Huy Hà Vũ".
Bên trong tòa án, gần như hoàn toàn là người của công an. Nếu có vài người được mời thì tôi chắc là người được chọn lựa để được vào ngồi trong phiên tòa. Đây không phải là một tòa án công khai như đã được tuyên bố khi phiên tòa vừa mở ra.
Bản thân tôi, vợ của Cù Huy Hà Vũ, tôi là người duy nhất trong gia đình được có mặt trong phiên xử hôm nay. Cả dòng tộc nội, ngoại, Cù Huy hay Ngô Xuân, không một ai được phép vào dự phiên xử gọi là công khai. Đây là điều hoàn toàn vi phạm về tố tụng. Bản thân tôi ngồi trong phiên tòa cũng có một cô đeo biển số 47. Cô này tự nhận là công an được trao nhiệm vụ giám sát tôi. Tôi có nói với cô ấy rằng : "Tôi có phải là phạm nhân đâu mà giám sát tôi ?". Tôi muốn nói rằng, động vào chỗ nào là chỗ ấy là vi phạm về tố tụng, vi phạm pháp luật".
*Luật sư bị trục xuất
Theo AFP, chánh án Nguyễn Hữu Chỉnh tuyên bố rằng những bài viết của ông Cù Huy Hà Vũ "gây thiệt hại cho xã hội, làm hoen ố trực tiếp và gián tiếp đảng Cộng Sản". VN Express thuật lại là ông chánh án nói thêm : việc truy tố làm "đúng pháp luật, đúng người đúng tội tuyên truyền chống nhà nước".
Trước những lời buộc tội này, bốn luật sư biện hộ cho ông Cù Huy Hà Vũ yêu cầu Tòa trình chứng cớ. Chánh án từ chối và trục xuất một trong 4 vị luật sư là luật sư Trần Vũ Hải. Sau đó 3 luật sư còn lại là các ông Trần Đình Triển, Hà Huy Sơn, và nữ Luật sư Vương Thị Thanh cũng rời khỏi tòa sau khi không được chủ tọa phiên tòa cung cấp các tài liệu được xem là căn cứ để kết tội ông Cù Huy Hà Vũ.
Trà lời Đài Á Châu Tự Do sau phiên xử, LS. Trần Đình Triển cho biết, ác luật sư tuy chính thức được cho phép bào chữa cho ông Cù Huy Hà Vũ trong phiên tòa, thế nhưng họ gần như bị vô hiệu hóa ngay khi chưa kịp thực hiện trách nhiệm và nghĩa vụ của mình:
"Yêu cầu của chúng tôi đang yêu cầu và đang trong giai đoạn xét hỏi để đánh giá, chưa hỏi được gì cả thì chủ tọa phiên tòa tuyên bố chấm dứt giai đoạn xét hỏi, chuyển sang phần tranh tụng. Tôi có đứng dậy trình bày với vai trò luật sư và bảo: Nếu anh Vũ có tội thì xử anh Vũ có tội, anh Vũ không có tội thì xử anh Vũ không có tội, nhưng phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật. Hội đồng xét xử đã không tuân thủ pháp luật thì chúng tôi tại phiên tòa này không thể tham dự một phiên tòa mà đang vi phạm pháp luật."
*Tổ quốc và Nhân dân sẽ phá án
Trong bản tin gởi đi từ Hà Nội, AFP tường thuật là trong phiên tòa chỉ có một số ít nhà ngoại giao nước ngoài và phóng viên quốc tế được phép tham dự.
Bên ngoài, chính quyền huy động xe cảnh sát chống bạo động, lập hàng rào ngăn cản không cho dân chúng mang hoa đến trước tòa. Nhiều người bị bắt .
Trước ngày phiên xử diễn ra, Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ đã ủy quyền cho em gái là Cù Thị Xuân Bích gởi cho các hãng tin nước ngoài và các trang mạng điện tử trong và ngoài nước lời tuyên bố của ông về vụ án "để bảo đảm quyền bình đẳng".
Trong bản tuyên bố Tiến sĩ Hà Vũ xác định ông là con người "đường đường chính chính, bằng xương bằng thịt, có mái ấm gia đình không phải để xa lìa. Nhưng ông quyết giữ quan điểm của một nhà trí thức góp phần cải biến xã hội… vì dân vì nước dù bị thế lực phản nước hại dân đàn áp trả thù".
Tiễn sĩ Hà Vũ khẳng định "chũ nghĩa xã hội Mác-Lênin không phải là Tổ Quốc Việt Nam vì không phải do Vua Hùng lập ra".Cuối cùng ông tuyên bố "Lịch sử, Tổ Quốc và nhân dân Việt Nam nhất định phá bản án"cho ông.
*Phong trào quần chúng
Theo dõi phiên tòa Hà Nội xử Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ, Phó giám đốc Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch, ông Phil Robertson thẩm định vụ án Cù Huy Hà Vũ đã tạo ra "một phong trào quần chúng ủng hộ chưa từng thấy từ giới tín hữu Công giáo đến trí thức đại học".
Tại chỗ, trong lúc công an giải tán người tập họp, một người dân đi xe đạp nói với AFP : "Bây giờ quý vị thấy rõ thế nào là nhân quyền tại Việt Nam".
Trong số những người ủng hộ thái độ các việc làm của ông Cù Huy Hà Vũ, một vị giáo sư đại học khen ngợi lòng dũng cảm "tấn công vào ông thủ tướng".
Phó giám đốc đặc trách khi vực châu Á của Human Rights Watch khuyến cáo Việt Nam nên "sửa đổi hoặc hủy bỏ những điều luật chung chung về an ninh quốc gia thay vì sử dụng những điều luật đó để bịt miệng nhưng người phê phán chính phủ một cách ôn hòa. Làm sao Việt Nam có thể trở thành một nhà nước pháp trị khi chính phủ tiếp tục trừng phạt các nhà vận động pháp luật ?"
Một người dân từ miền Nam ra Hà Nội để theo dõi phiên tòa nói với các phóng viên ngoại quốc rằng "lẽ ra chính quyền nên biết ơn ông Vũ vì ông đã bảo vệ các quyền của người dân, thay vì đưa ông vào tù".
Hãng thông tấn AFP còn trích lời một nhà báo làm việc cho một tờ báo của Nhà nước, "người dân rất bất bình về chuyện này. Vấn đề không phải là ông Vũ đúng hay sai. Thật là tồi tệ khi hạn chế thảo luận vào thời điểm đất nước chúng tôi đang đối mặt với những thách thức kinh tế nghiêm trọng".